In het kort: WTO voorspelt krimp van wereldhandel in 2025 door Amerikaanse tarieven. Handel tussen VS en China zakt mogelijk met 81% tot 91%, met vergaande gevolgen. Onzekerheid over handelsbeleid remt investeringen wereldwijd en zet de rol van de WTO onder druk. De wereldhandel staat voor een uitdagende periode. Na jaren van gestage groei voorspelt de Wereldhandelsorganisatie (WTO) voor 2025 een krimp van de wereldwijde goederenhandel met 0,2%. Deze neerwaartse bijstelling, van een eerdere verwachting van 2,7% groei, komt voornamelijk door de recente handelsmaatregelen van de Verenigde Staten onder leiding van Donald Trump. De invoering van hoge importtarieven, met name gericht op China, dreigt de mondiale economische groei te vertragen en zorgt voor een golf van onzekerheid die bedrijven en markten wereldwijd raakt.   Een abrupte ommekeer in de wereldhandel Tot voor kort leek de wereldhandel op koers voor een solide herstel na de verstoringen van de pandemie. In 2024 groeide de goederenhandel met 2,9%, iets sneller dan de mondiale bbp-groei van 2,8%. Dit was een bemoedigend teken, het eerste jaar sinds 2017 (buiten de pandemie-herstelperiode) waarin de handel sneller groeide dan de economie. Maar de introductie van nieuwe tarieven door de VS heeft dit positieve momentum abrupt stopgezet. WTO’s voorspelling: Bron: WTO De VS heeft een importtarief van 10% ingevoerd op alle goederen, met uitzonderlijk hoge tarieven voor China, die oplopen tot 145% op specifieke producten zoals auto’s en staal. Deze maatregelen hebben directe gevolgen voor de handelsstromen. De WTO voorspelt een scherpe daling van de handel met de VS, terwijl andere regio’s zoals Europa en Azië nog enige groei kunnen verwachten. Noord-Amerika krijgt de zwaarste klap: export wordt naar verwachting met 12,6% en import met 9,6% getroffen in 2025. Dit contrasteert met Europa, waar de exportgroei naar verwachting 1,0% bedraagt, en Azië, waar zowel export als import met 1,6% groeien. Bron: WTO De VS-China kloof Een van de meest alarmerende gevolgen van de Amerikaanse tarieven is de verwachte ‘ontkoppeling’ van de economieën van de VS en China. De handel tussen deze twee grootmachten zal volgens de WTO met 81% tot 91% afnemen, afhankelijk van uitzonderingen voor technologieproducten zoals smartphones. WTO-directeur-generaal Ngozi Okonjo-Iweala noemde dit een “fenomeen dat mij echt zorgen baart”. Ze benadrukte de verreikende gevolgen van deze breuk: “De vooruitzichten voor de wereldhandel zijn sterk verslechterd door een golf van tarieven en onzekerheid over het handelsbeleid.” Deze ontkoppeling heeft niet alleen gevolgen voor de VS en China, maar ook voor de rest van de wereld. Chinese exporteurs, geconfronteerd met hoge Amerikaanse tarieven, zoeken nieuwe markten. De WTO verwacht dat de Chinese export naar regio’s buiten Noord-Amerika met 4% tot 9% zal groeien in 2025. Dit leidt tot een ‘omleiding’ van handelsstromen, waarbij landen in Europa, Azië en andere regio’s meer Chinese goederen zullen ontvangen. Tegelijkertijd biedt de afname van Chinese import in de VS kansen voor andere leveranciers, bijvoorbeeld in textiel, kleding en elektronica, die deze daling kunnen opvullen.   Onzekerheid Naast de directe impact van tarieven speelt onzekerheid een cruciale rol in de verslechterende handelsvooruitzichten. De aankondiging van Trump’s ‘bevrijdingsdag’-tarieven op 2 april 2025, gevolgd door tegenstrijdige berichten uit Washington, heeft geleid tot een klimaat van onvoorspelbaarheid. De WTO waarschuwt dat “onzekerheid leidt tot verhoogde voorzichtigheid in besluitvorming”. Bedrijven stellen investeringen uit, wat de economische groei verder kan ondermijnen. In een worstcasescenario, waarin de VS na een tijdelijke pauze van 90 dagen de ‘wederkerige’ tarieven herinvoert en andere landen hun handelsbeleid aanpassen, kan de wereldwijde goederenhandel met 1,6% krimpen. Dit zou de wereldwijde bbp-groei drukken tot slechts 1,5%, vergeleken met een eerdere prognose van 2,8%. “Onze simulaties tonen aan dat onzekerheid over het handelsbeleid een significant dempend effect heeft op handelsstromen, export vermindert en economische activiteit verzwakt.” - Ralph Ossa (WTO-hoofdeconoom)   Dienstenhandel Hoewel de tarieven zich richten op goederen, blijft de dienstenhandel niet ongeschonden. In 2024 was de dienstenhandel goed voor 26,4% van de wereldhandel, met een totale waarde van 8,69 biljoen dollar en een groei van 9%. Voor 2025 voorspelt de WTO echter een vertraging, met een groei van slechts 4,0%, een daling ten opzichte van eerdere verwachtingen. Bron: WTO De afname van de goederenhandel heeft indirecte gevolgen voor sectoren zoals transport en logistiek, die nauw verbonden zijn met de handel in fysieke goederen. Hoge tarieven leiden tot minder vraag naar vrachtvervoer, zowel over zee als door de lucht. Daarnaast treft economische onzekerheid de discretionaire uitgaven, zoals internationale reizen, en vertraagt het investeringen in diensten zoals onderzoek, ontwikkeling en informatietechnologie. Europa blijft een lichtpunt, met een verwachte groei van de dienstenexport van 5,0% in 2025, gevolgd door Azië met 4,4%. Noord-Amerika daarentegen ziet een veel lagere groei van 1,6%, terwijl Afrika en Zuid- en Midden-Amerika waarschijnlijk krimp zullen ervaren.   Kwetsbare economieën De impact van de tarieven verschilt sterk per regio. Terwijl Noord-Amerika de grootste daling in handelsvolumes verwacht, blijven Europa en Azië relatief sterk. De stabiele vraag naar energieproducten helpt andere regio’s, zoals het Midden-Oosten, om positieve bijdragen te leveren aan de wereldhandel. Desondanks blijven de risico’s groot, vooral voor de minst ontwikkelde landen (LDC’s). Deze landen, vaak afhankelijk van een beperkt aantal exportproducten zoals textiel en elektronica, zijn bijzonder kwetsbaar voor externe schokken. De huidige pauze in de Amerikaanse ‘wederkerige’ tarieven biedt enige verlichting, omdat LDC’s kunnen profiteren van de omleiding van Chinese handelsstromen. Maar als de tarieven worden hervat, riskeren deze landen zware economische tegenslagen.   De rol van de WTO De WTO, die fungeert als behoeder van de wereldwijde handelsregels, staat voor een complexe uitdaging. De Amerikaanse tarieven schenden de ‘most favored nation’-regel, een kernprincipe van de WTO dat stelt dat handelsvoordelen voor één lidstaat aan alle moeten worden aangeboden. China heeft de WTO opgeroepen om de impact van de Amerikaanse tarieven te onderzoeken, en verklaarde: “Wederkerige tarieven zijn geen oplossing voor handelsonevenwichtigheden en zullen dat nooit zijn. In plaats daarvan zullen ze averechts werken en de VS zelf schaden.” De rol van de WTO als platform voor internationale handelsakkoorden is de afgelopen jaren echter verzwakt, nu de globalisering hapert. De huidige crisis biedt volgens Okonjo-Iweala een kans om de organisatie te hervormen en aan te passen aan de realiteit van vandaag, maar het is onduidelijk of lidstaten deze kans zullen grijpen.   De wereldhandel staat op een kruispunt. De Amerikaanse tarieven, gecombineerd met de dreiging van escalerende handelsspanningen, hebben de groeiverwachtingen voor 2025 aanzienlijk verslechterd. Hoewel de tijdelijke pauze van de ‘wederkerige’ tarieven enige verlichting biedt, blijven de risico’s groot. De ontkoppeling van de VS en China, de omleiding van handelsstromen en de bredere economische onzekerheid vormen een complexe uitdaging voor bedrijven, overheden en internationale organisaties. De WTO benadrukt dat het vermogen van bedrijven om met onzekerheid om te gaan een cruciale factor zal zijn voor het herstel van de wereldhandel.

In het kort: Meta wordt aangeklaagd door de Amerikaanse FTC, die wil dat Instagram en WhatsApp worden afgestoten wegens vermeend misbruik van marktmacht. De rechtszaak draait om de vraag of Meta concurrentie uitschakelde via overnames, in plaats van via eerlijke concurrentie. Een eventuele opsplitsing kan verstrekkende gevolgen hebben voor beleggers én de hele techsector, en vormt een testcase voor strengere antitrustregels wereldwijd. Er staat iets op het spel dat zelden zo zichtbaar is geweest: de macht van een techreus – en hoe ver die mag reiken. In Washington is deze week een rechtszaak begonnen die het fundament van Meta Platforms (voorheen Facebook) serieus aan het wankelen kan brengen. De inzet? Niet minder dan de mogelijke opsplitsing van Instagram en WhatsApp, de twee kroonjuwelen die het bedrijf in de jaren 2010 opkocht. Mark Zuckerberg, oprichter en CEO van Meta, zat op de eerste dag al in de rechtszaal. Geen standaard juridische bijzaak dus, maar een frontale botsing tussen big tech en de Amerikaanse toezichthouder FTC. De centrale vraag: heeft Meta de concurrentie op oneerlijke wijze uitgeschakeld door ze simpelweg op te kopen? Wat speelt hier precies? Het draait om twee overnames die op het eerste gezicht briljant leken. In 2012 kocht Facebook de opkomende foto-app Instagram voor $1 miljard. In 2014 volgde berichtendienst WhatsApp, voor een toen recordbedrag van $19 miljard. Beide platforms zijn sindsdien explosief gegroeid – mede dankzij Meta’s middelen en infrastructuur. Toch zet de Amerikaanse mededingingswaakhond FTC nu alles op alles om deze overnames als onrechtmatig te laten verklaren. Hun stelling is glashelder: Meta heeft de bedrijven niet gekocht om ze op te bouwen, maar om ze te neutraliseren voordat ze een bedreiging werden voor Facebook. Volgens de FTC ging het niet om innovatie of synergie, maar om machtsbehoud – een tactiek die schadelijk is voor concurrentie, gebruikers én de markt. De zaak komt op een cruciaal moment, nu wereldwijd steeds meer druk komt op big tech om zich aan strengere spelregels te houden. Was Instagram echt zo’n bedreiging? Ja. En dat gaf Zuckerberg zelf impliciet toe. In interne e-mails, nu als bewijsstuk gebruikt, schreef hij vóór de overname al over het gevaar dat Instagram vormde. Het platform groeide razendsnel onder jongeren en wist als geen ander hoe je mobiele gebruikers aan je bindt – iets waar Facebook op dat moment nog worstelde. Eén van de bekendste interne quotes: "Instagram kan onze positie op mobiel ernstig verzwakken als we het niet onder controle krijgen." Meta verdedigt zich door te stellen dat Instagram destijds een kleine app was zonder verdienmodel, personeel of serieuze infrastructuur. Volgens hun advocaten heeft Meta de app dus niet de kop ingedrukt, maar juist een podium gegeven om te bloeien. De integratie met Facebook’s technologie en advertentieplatform zou hebben gezorgd voor de groei die Instagram nu kent. Toch wringt daar iets: zonder die overname had Instagram mogelijk kunnen uitgroeien tot een volwaardige concurrent van Facebook. En het is precies dat alternatieve scenario waar de FTC op hamert. Een monopolist met meerdere gezichten Volgens de FTC heeft Meta nu een zodanig dominante positie op de socialemediamarkt, dat er nauwelijks meer ruimte is voor echte concurrentie. Facebook, Instagram en WhatsApp vormen samen een gecombineerd netwerk met miljarden gebruikers wereldwijd, en zijn bovendien nauw geïntegreerd qua data, advertenties en infrastructuur. Meta zelf noemt de aantijging overdreven. Het wijst op de opkomst van platforms als TikTok, YouTube (onder Google) en X (voorheen Twitter), die ook flinke gebruikersaantallen en advertentie-inkomsten genereren. Toch blijft het feit overeind dat Meta met zijn platformdriehoek nog altijd de meeste schermtijd, datastromen en advertentie-euro’s weet te verzamelen. De crux in deze zaak: zelfs als Meta een dominante positie heeft, moet de FTC bewijzen dat die positie onrechtmatig is gebruikt. Dus niet alleen hebben , maar ook misbruiken  – en dat is juridisch een stevige drempel. Wat staat er op het spel? Het grote doel van de FTC is ongekend: een gedwongen verkoop  van zowel Instagram als WhatsApp. Het zou de techindustrie opschudden als nooit tevoren. Een dergelijke splitsing zou niet alleen enorme financiële gevolgen hebben voor Meta (de gecombineerde waarde van Instagram en WhatsApp wordt geschat op honderden miljarden), maar ook de structuur van het bedrijf fundamenteel veranderen. Meta is geen conglomeraat van losstaande apps; het is een naadloos ecosysteem  waarin data, algoritmes en gebruikersprofielen moeiteloos over en weer stromen. Een opsplitsing zou dat verstoren – technisch, juridisch en strategisch. En juist daarom vecht Zuckerberg met alles wat hij heeft. Voor beleggers betekent dit onzekerheid. Niet omdat een splitsing per se waarde vernietigt – in sommige gevallen worden bedrijven na splitsing juist meer waard – maar omdat het een precedent  zou scheppen. Eén waarbij toekomstige overnames ineens onder een vergrootglas komen te liggen, zelfs met terugwerkende kracht. Mark Zuckerberg was op dag één aanwezig in de rechtbank – een zeldzaamheid voor een CEO van zijn kaliber. Hij kreeg vragen over oude e-mails, interne gesprekken, en de strategische afwegingen rond de overnames. De meest pijnlijke documenten? Zijn eigen woorden. In 2008 schreef hij: “It is better to buy than to compete.”  En in 2012, vlak voor de Instagram-deal, gebruikte hij het woord “neutraliseren” in een interne memo. Het maakt het moeilijk om een ander narratief te verkopen dan: “We zagen ze als bedreiging en hebben ze uitgeschakeld.” Zuckerberg’s verdediging: dit waren gangbare strategieën in Silicon Valley – en bovendien legitiem, omdat beide overnames destijds gewoon zijn goedgekeurd door toezichthouders. “We kochten deze bedrijven niet om ze te stoppen, maar om ze te verbeteren”, aldus zijn advocaten. De rechter zal moeten bepalen wat zwaarder weegt: het resultaat of de intentie. Wat betekent dit voor beleggers en Big Tech? De impact van deze rechtszaak reikt verder dan Meta alleen. Als de FTC hier succes boekt, dan ligt de weg open voor een herijking van mededingingsrecht in het techlandschap. Amazon, Google, Apple, Microsoft – allemaal hebben ze de afgelopen tien jaar tientallen kleine en grote concurrenten opgeslokt. De zaak tegen Meta wordt dan ook gezien als de testcase voor een nieuwe fase in antitrustwetgeving. Waar toezichthouders vroeger vooral keken naar prijs en consumentenimpact, ligt de focus nu op data, netwerkeffecten en toekomstige concurrentie. Voor beleggers betekent dit een fundamentele verschuiving: big tech is niet langer onaantastbaar. En elke nieuwe overname – hoe klein ook – kan gevolgen hebben voor waarderingen en marktdynamiek. De rechtszaak tegen Meta draait niet alleen om twee overnames. Het gaat om de vraag: mag een techbedrijf zó machtig worden dat het zijn eigen concurrentie kan opkopen en uitschakelen?  En als dat gebeurt, hoe en wanneer moet de overheid ingrijpen?

In het kort: ASML boekte in het eerste kwartaal van 2025 een omzet van €7,74 miljard, een stijging van 46,3% op jaarbasis, maar €40 miljoen lager dan verwacht. De winst per aandeel (EPS) kwam uit op €6,00, boven de verwachting van €5,80, dankzij stabiele marges en kostenbeheersing. De nieuwe orders vielen echter zwaar tegen: met €3,94 miljard aan boekingen bleef ASML ver onder de analistenverwachting van €4,89 miljard. ASML, het kroonjuweel van de Europese halfgeleiderindustrie, zag zijn aandeel woensdag 6 procent dalen na de publicatie van de kwartaalcijfers over Q1 2025. Hoewel omzet en winst sterk waren, kwam vooral de orderinstroom fors lager uit dan verwacht. Dat, gecombineerd met geopolitieke onzekerheid rondom Amerikaanse importtarieven, zorgde ervoor dat het aandeel vandaag een daling van zo´n 6% te verduren kreeg bij opening. Het aandeel opende vandaag flink lager in Amsterdam: Bron: Google Finance De hele chip industrie heeft het overigens zwaar deze week, de grootste klap kwam (weer) uit de VS, waar Nvidia aankondigde dat het $5,5 miljard moet afschrijven op zijn voorraden en verplichtingen rondom de H20-chip, bedoeld voor de Chinese markt. De reden: de Amerikaanse overheid heeft de export van deze AI-chip naar China — inclusief Hongkong en Macau — per direct verboden, zonder uitzicht op versoepeling. Deze H20-chip was al speciaal ontwikkeld om te voldoen aan bestaande exportrestricties, met verlaagde rekenkracht en bandbreedte om te voldoen aan de Amerikaanse regelgeving. Dat zelfs deze ‘gedownscalede’ variant nu in de ban gaat, is een signaal dat de VS zijn grip op de wereldwijde AI-chipleveringen verder wil aanscherpen — en dat raakt Nvidia hard.. Volgens analisten van Bernstein Research maakte China in 2022 nog 26% uit van Nvidia’s omzet, en hoewel dat aandeel inmiddels is gedaald naar circa 13% in 2025, blijft het verlies van deze markt pijnlijk. Vooral omdat Chinese concurrenten zoals Huawei nu vrij spel krijgen om de vrijgekomen marktruimte in te vullen. De koers van Nvidia daalde dinsdagavond na beurs met 6,3% hierdoor, en analisten waarschuwen voor neerwaartse bijstellingen van omzet- en winstverwachtingen voor fiscaal Q1, dat eindigt op 27 april. Dit trekt de hele chip markt omlaag, en zet nog weer extra druk op een bedrijf als ASML. Omzet stijgt met 46 procent, maar haalt de lat niet Terug naar de cijfers, de netto-omzet van ASML in het eerste kwartaal kwam uit op €7,74 miljard. Dat is een groei van 46,3 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Die groei is significant, vooral gezien de matige wereldwijde economische omstandigheden. De omzet werd grotendeels gedragen door de verkoop van EUV-machines, die essentieel zijn voor de productie van geavanceerde chips voor toepassingen in kunstmatige intelligentie, high-performance computing en automotive. De belangrijkste cijfers van Q1 2025: Bron: ASML IR Toch was de omzet licht lager dan verwacht. Analisten rekenden op een omzet van €7,8 miljard. De miss van €40 miljoen lijkt klein, maar in het geval van een sterk groeiend bedrijf als ASML wordt elke afwijking nauwlettend gevolgd. Het verschil is vooral toe te schrijven aan vertraging in leveringen en een lichte terugval in vraag uit China. De nettowinst kwam uit op €2,36 miljard, ruim boven de €2,30 miljard die analisten hadden ingeschat. De winst per aandeel (GAAP EPS) bedroeg €6,00 tegenover een verwachte €5,80. De brutomarge lag in het midden van de guidance op 52 procent, waarmee ASML zijn operationele efficiëntie weet vast te houden ondanks macro-economische tegenwind. R&D-uitgaven kwamen uit op €1,2 miljard, conform verwachting, en de SG&A-kosten bleven met €300 miljoen beheersbaar. Daarmee toont ASML dat het ondanks sterke omzetgroei zijn sterke kostenstructuur onder controle houdt, iets wat ik zeker positief vind om te zien. De echte pijn zit in de orders Wat beleggers echter zorgen baart, is de terugval in nieuwe orders. De zogeheten net bookings kwamen in Q1 uit op €3,94 miljard. Dat is bijna €1 miljard minder dan de analistenverwachting van €4,89 miljard. Van deze orders was slechts €1,2 miljard gerelateerd aan EUV-machines, die doorgaans het hoogste prijskaartje en de meeste marge opleveren. De nieuwe orders in Q1 2025: Bron: ASML IR Deze tegenvaller betekent dat de omzetpijplijn dus meer onder druk komt te staan dan we hadden verwacht. ASML is een kapitaalintensieve onderneming, waarbij orderintake een directe voorspeller is van toekomstige omzet. Een terugval in boekingen wijst doorgaans op terughoudendheid bij klanten. Die terughoudendheid lijkt vooral het gevolg van geopolitieke spanningen en onzekerheid over Amerikaanse handelstarieven. In de toelichting op de cijfers gaf CEO Christophe Fouquet aan dat nieuwe Amerikaanse importtarieven “een nieuwe onzekerheid” creëren, zowel voor de economie als voor de marktvraag van ASML’s klanten. De VS overweegt nieuwe importheffingen op chips en aanverwante technologieën, terwijl het handelsbeleid onder voormalig president Trump voortdurend verandert. Zo werden smartphones en halfgeleiders vorige week nog tijdelijk vrijgesteld van importtarieven, maar die maatregel werd kort daarna alweer ingetrokken. Bovendien heeft het Amerikaanse ministerie van Handel aangekondigd een veiligheidsonderzoek te starten naar de import van halfgeleidertechnologie. Dit kan op termijn leiden tot aanvullende handelsbelemmeringen. De impact hiervan op ASML is moeilijk in te schatten, maar klanten lijken al te anticiperen op een verslechterend handelsklimaat door hun bestellingen uit te stellen. ASML herhaalt zijn verwachting voor heel 2025: een omzet tussen de €30 miljard en €35 miljard en een brutomarge tussen 51 en 53 procent. Toch klinkt er tussen de regels door voorzichtigheid. Fouquet gaf aan dat het “mogelijk is dat de omzet zich aan de onderkant van de bandbreedte zal bevinden”, afhankelijk van het klantgedrag in de komende kwartalen. Hier reageert de koers vandaag dus direct op, wat logisch is gezien beleggers gehoopt hadden op minder onzekerheid.. Voor het tweede kwartaal verwacht ASML een omzet tussen €7,2 miljard en €7,7 miljard, met een brutomarge in dezelfde range als Q1. De kosten zullen ongeveer gelijk blijven: €1,2 miljard voor R&D en €300 miljoen voor SG&A. Fouquet : "Our conversations so far with customers support our expectation that 2025 and 2026 will be growth years. However, the recent tariff announcements have increased uncertainty in the macro environment and the situation will remain dynamic for a while. As previously shared, artificial intelligence continues to be the primary growth driver in our industry. It has created a shift in the market dynamics that benefits some customers more than others, contributing to both upside potential and downside risks as reflected in our 2025 revenue range." Het fundamentele verhaal van ASML blijft voorlopigecht intact. De vraag naar EUV-machines op de lange termijn wordt gedreven door structurele trends zoals AI, 5G en elektrificatie van mobiliteit. Echter, de forse tegenvaller in de orderintake roept vragen op over het momentum op de korte termijn. Als beleggers moeten we ons afvragen of deze tegenvaller een kortere incidentele hapering van enkele kwartalen is — veroorzaakt door geopolitieke onzekerheid — of het begin van een structurele afkoeling in kapitaalinvesteringen bij chipproducenten. De sector is notoir cyclisch, en ASML opereert in het meest volatiele segment ervan. De brutomarges en winstcijfers bieden voldoende buffer, maar als de orderinstroom ook in Q2 zwak blijft, kan de omzetgroei snel gaan afnemen. Het aandeel ASML werd tot nu toe gewaardeerd op basis van een scenario van consistente, dubbele groeicijfers. Een vertraging in de boekingen kan dat verhaal fundamenteel aantasten, geopolitiek zal het aandeel dus gaan sturen de komende maanden! ASML blijft een technologisch zwaargewicht met robuuste marges en een sterke kaspositie, maar de kwartaalcijfers laten zien dat zelfs deze absolute marktleider gevoelig is voor geopolitieke onzekerheid zoals nu. De winst is indrukwekkend, maar zonder nieuwe orders wordt het moeilijk de groeilijn vol te houden. De tegenvallende orderintake en de onvoorspelbaarheid van het Amerikaanse handelsbeleid werpen een schaduw over het groeiverhaal. Beleggers die mikken op lange termijnwaarde zullen de komende kwartalen vooral letten op het herstel van de orderintake en de impact van eventuele Amerikaanse sancties. In het kort: de winst is er, maar het vertrouwen is broos.. Voor nu vind ik de waardering alleen maar interessanter worden en houd ik het aandeel zeker in de gaten.

In het kort: Charlie Munger waarschuwde vaak dat beleggers die geen volatiliteit aankunnen, genoegen moeten nemen met een middelmatig rendement. In periodes van marktstress – zoals de 50% koersdaling van Berkshire Hathaway in 2009 – bleef Munger vol vertrouwen en kocht hij zelfs bij. Volgens Munger liggen de échte kansen voor lange termijn vermogensgroei juist in zulke diepe correcties, mits je durft toe te slaan. De beurzen schudden eerder deze week op hun grondvesten na nieuwe geopolitieke spanningen en Amerikaanse tarieven. De S&P 500 steeg woensdag met 9%  na een aankondiging van president Trump over een tijdelijke pauze op invoertarieven. Het is een typisch voorbeeld van de grilligheid van financiële markten, waar de ene dag paniek heerst en de volgende dag optimisme overheerst. De S&P 500 de afgelopen 6 maanden: Bron: CNBC Voor Charlie Munger, de in 2023 overleden vicevoorzitter van Berkshire Hathaway en jarenlang het financiële kompas en vooral goede vriend naast Warren Buffett, zijn dit soort bewegingen geen reden tot paniek. Sterker nog: hij vond dat beleggers die niet met zulke schommelingen om kunnen gaan, geen recht hebben op bovengemiddelde rendementen. “Je moet de volatiliteit aankunnen. Anders verdien je gewoon het gemiddelde,” zei Munger in een interview met de BBC in 2009. 2009: Berkshire zakt 50%, Munger blijft stoïcijns In 2009 verloor Berkshire Hathaway ruim 50%  van zijn beurswaarde, tijdens de nasleep van de financiële crisis. Toen een BBC-interviewer vroeg of hij zich zorgen maakte over de staat van zijn bedrijf, antwoordde Munger kort maar krachtig: “Zero.” “Dit is de derde keer dat Warren en ik onze Berkshire-aandelen met 50% hebben zien dalen van piek tot dal,” aldus Munger. De koers van Berkshire Hathaway sinds 1980: Bron: CNBC De les die hij daarmee illustreerde: koersdalingen zijn geen zeldzame catastrofes, maar een structureel onderdeel van lange termijn beleggen . Het belang van discipline en consistentie Munger en Buffett bleven in zulke tijden systematisch investeren, zelfs wanneer het sentiment extreem negatief was. Ze volgden Buffett’s beroemde credo: “Wees bang als anderen hebzuchtig zijn, en hebzuchtig als anderen bang zijn.”  Door consequent aandelen te kopen tijdens crashes en recessies – zoals in 2001, 2008 en zelfs tijdens de pandemie – wist Berkshire steeds weer hogere toppen te bereiken. Ook voor particuliere beleggers geldt deze les. Wie maandelijks belegt via bijvoorbeeld een pensioenplan of ETF’s, moet volgens Munger niet proberen de markt te timen, maar juist volharden in slechte tijden. Grote correcties zijn zeldzame koopkansen Tijdens een toespraak in 2011 aan de University of Michigan – een ander onstuimig beursjaar – gaf Munger studenten een waardevolle boodschap mee: “Echte kansen om het verschil te maken zijn zeldzaam. Als zo’n moment zich aandient, moet je toeslaan.” De implicatie is duidelijk: beleggers die tijdens grote dips op hun handen blijven zitten uit angst of onzekerheid, missen de compounding-kracht  van beleggen op de lange termijn. Wie durft te investeren wanneer ‘het bloed door de straten loopt’, plukt later de vruchten. Of zoals Munger het in zijn kenmerkende stijl zei: “Als je een lollapalooza krijgt – een megakans – hang dan niet achterover als een bangerig konijntje.” Wat Munger ons probeert duidelijk te maken, is dat marktvolatiliteit niet de vijand is van beleggers, maar een onvermijdelijke test. Wie die test niet doorstaat, moet volgens hem genoegen nemen met een mager rendement. Maar wie de discipline heeft om door te zetten in slechte tijden – en zelfs bij te kopen – zal over tijd rijkelijk beloond worden. De cijfers van Berkshire Hathaway bevestigen dat: een koersgroei van meer dan 2.000.000%  sinds Buffett en Munger het roer overnamen in 1965, met als grootste winsten juist behaald in de nasleep van grote crashes. Of zoals Munger het zei: “Gedraag je elke dag kredietwaardig. De markt zal je op termijn belonen.”

In het kort: Kosten zijn de grootste drempel voor reshoring : 57% van bedrijven zegt dat het te duur is om productie terug naar de VS te halen; 47% denkt dat dit zelfs meer dan het dubbele kost. Automatisering wint van arbeid : 81% van bedrijven kiest bij reshoring liever voor automatisering dan voor Amerikaanse arbeidskrachten. Recessie dreigt door tariefbeleid Trump : 63% van de respondenten verwacht dat de Amerikaanse economie dit jaar in een recessie terechtkomt. President Trump heeft zichzelf opnieuw tot winnaar uitgeroepen in de strijd om het terughalen van Amerikaanse productie, na het nieuws dat chipgigant Nvidia zijn AI-supercomputers volledig in de VS gaat bouwen. “Ze komen hierheen op de grootste manier, met honderden miljarden dollars – niet miljoenen, honderden miljarden,”  zei Trump trots in het Oval Office. Volgens hem is de beslissing van Nvidia rechtstreeks te danken aan zijn opgevoerde handelsoorlog en nieuwe importheffingen. “Hoe hoger het tarief, hoe sneller ze komen,”  stelde hij. Terwijl Trump het besluit van Nvidia aangrijpt als bewijs dat zijn reshoringbeleid werkt, laten cijfers van andere bedrijven en sectoren juist een heel ander beeld zien: massale terughoudendheid, hogere kosten en een zoektocht naar landen met lagere tarieven. Toch kondigde Trump aan dat er nog meer tarieven  aankomen — onder andere op farmaceutica en halfgeleiders — zonder concrete timing te geven. Trump verklaarde trots de investering van Nvidia in de VS: Bron: WSJ/YouTiube Trump beschouwt het heropbouwen van de Amerikaanse industrie als essentieel voor nationale veiligheid en economische onafhankelijkheid. Hij stelt dat decennialange globalisering en afhankelijkheid van landen als China de VS kwetsbaar hebben gemaakt voor verstoringen in de toeleveringsketen, zoals tijdens de COVID-19-pandemie en geopolitieke conflicten. Volgens de regering-Trump zijn sectoren zoals halfgeleiders, farmaceutica en defensie cruciaal voor de nationale veiligheid en moeten deze binnenlands worden versterkt.​ Maar de hoop van president Donald Trump dat nieuwe importtarieven op Chinese en andere buitenlandse producten zullen leiden tot een heropleving van Amerikaanse productie, lijkt ongegrond. Uit een nieuwe enquête van CNBC onder 380 bedrijven in de supply chain blijkt dat het tegenovergestelde waarschijnlijk is: bedrijven gaan wereldwijd op zoek naar landen met lage importheffingen. De reden? Kosten. Dubbele kosten bij reshoring Een meerderheid van de respondenten (65%) denkt dat het terughalen van productie naar de VS minstens twee keer zo duur is als het behouden van de huidige buitenlandse supply chain. Van hen zegt 47% dat het zelfs meer  dan dubbel zo duur zou zijn. Slechts 18% denkt dat de kosten 'slechts' zullen verdubbelen. Belangrijkste reden voor bedrijven om niet te reshoren: kosten (57%) . Daarna volgen gebrek aan gekwalificeerd personeel (21%) en belastingdruk (14%). “De Amerikaanse arbeidsmarkt is een punt van zorg,”  aldus Mark Baxa, CEO van CSCMP. Ondanks de uitdagingen biedt reshoring, als het zou lukken, Trump meerdere voordelen:​ Politiek kapitaal : Het versterken van zijn imago als beschermer van Amerikaanse banen en industrie, met daarbij dat het verwacht wordt vele miljarden aan extra inkomsten op te leveren. Economische controle : Meer binnenlandse productie betekent minder afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers, wat de VS meer controle geeft over strategische sectoren.​ Onderhandelingspositie : Door bedrijven te dwingen productie terug te halen, kan Trump betere handelsvoorwaarden afdwingen. Automatisering boven arbeid Indien reshoring toch gebeurt, dan vooral met robots. 81% van de bedrijven geeft aan te kiezen voor automatisering boven menselijke arbeid.  Dat is niet verrassend: arbeid is duur in de VS, zeker in productieomgevingen. Bovendien is er een structureel tekort aan technisch geschoold personeel. Neem dan bedrijven als Amazon en Tesla, die enorme vooruitgang boeken met automatisering, en het idee van een steeds verder geautomatiseerde productieketens wordt werkelijkheid. Een Amazon warehouse robot: Bron: Drapers De directe gevolgen van de tariefmaatregelen zijn al zichtbaar. Volgens 89% van de respondenten worden bestellingen geannuleerd. Daarnaast verwacht 61% dat ze hun prijzen moeten verhogen om de hogere invoerkosten door te berekenen. Dit zal de consument direct raken. Daarbij denkt 75% van de ondervraagde bedrijven dat consumenten minder gaan uitgeven  en voorspelt 63% een recessie in 2025.  Vooral producten die als niet-essentieel worden beschouwd, zullen het hardst getroffen worden: Discretionaire producten: 44% Meubels: 19% Luxe: 19% Voorbeeld: kleine bedrijven als kanarie in de kolenmijn Volgens Bruce Kaminstein, investeerder en voormalig CEO van schoonmaakproductenbedrijf Casabella, zijn vooral kleine bedrijven kwetsbaar: “Ze hebben niet het kapitaal om fabrieken te bouwen. China bood hen een springplank naar de markt. Die kans is nu weg.” Dit onderstreept hoe vooral startups en kleinere producenten de dupe zijn van het beleid. Zonder binnenlandse productiemogelijkheden en met hoge tarieven op import, blijven er weinig opties over. Bedrijven klagen niet alleen over de tarieven zelf, maar ook over het gebrek aan consistentie in het beleid. 61% van de respondenten zegt zich gebullied te voelen door het beleid van de regering-Trump. Daarnaast heerst er onzekerheid door het parallel lopende nationale veiligheidsonderzoek dat nieuwe technologieën kan belasten met extra tarieven. Retailseizoen: voorzichtig optimisme, maar focus op lage prijs Retailers zijn op hun hoede. Back-to-school en feestdagenorders blijven (voorlopig) stabiel, maar met duidelijke focus op goedkope producten (67%) en promotie-artikelen (21%). Luxeproducten zijn vrijwel afwezig in de orderboeken. De harde realiteit van de supply chain is dat kosten nog altijd koning zijn. In tegenstelling tot het politieke narratief van reshoring, zullen bedrijven eerder kiezen voor een “globale tariefvlucht”, waarbij productie wordt verplaatst naar landen met lagere tarieven dan de VS. Automatisering mag dan wel een alternatief lijken, maar is op korte termijn enkel weggelegd voor grote bedrijven met voldoende kapitaal. De economische onrust rond de nieuwe Trump-tarieven vertaalt zich ondertussen ook steeds duidelijker in het sentiment van de Amerikaanse consument. Uit de maandelijkse Survey of Consumer Expectations  van de Federal Reserve Bank van New York , gepubliceerd op 14 april, blijkt dat de vrees voor werkloosheid en inflatie fors is toegenomen . De cijfers duiden op een verslechterend vertrouwen in de economie, vergelijkbaar met de donkere maanden tijdens het begin van de coronapandemie. Verwachte werkloosheid stijgt naar 44% – hoogste niveau sinds april 2020 Volgens de enquête denkt 44% van de respondenten dat de werkloosheid over een jaar hoger zal zijn dan nu . Dat is een stijging van 4,6 procentpunt  ten opzichte van februari en het hoogste percentage sinds april 2020 , toen het economische leven abrupt tot stilstand kwam vanwege Covid-19. De oplopende tarieven en de dreiging van een handelsoorlog zorgen ervoor dat bedrijven op de rem trappen. In een eerder CNBC-onderzoek gaf al 47% van bedrijven aan ontslagen te overwegen in de komende maanden. De implicatie hiervan is significant: wanneer bedrijven verwachten dat kosten door tarieven zullen stijgen, gaan ze bezuinigen op vaste lasten — en dat begint meestal bij personeel. De inflatieverwachting op jaarbasis steeg met 0,5 procentpunt naar 3,6% , het hoogste niveau sinds oktober 2023. De vijfjaarsverwachting daalde weliswaar licht naar 2,9%, maar consumenten zien vooral op korte termijn prijsdruk bij essentiële uitgaven: Voedselprijzen : +5,2% (hoogste sinds mei 2024) Huurprijzen : +7,2% (+0,5 procentpunt) Zorgkosten : +7,9% (hoogste sinds augustus 2024) De CPI cijfers van Amerika: Bron: TradingEconomics Deze drie posten vormen een groot deel van het maandbudget van huishoudens met lage en middeninkomens. Stijgende kosten op dit front duwen deze groepen in een economisch moeras, zeker als werkloosheid tegelijk toeneemt, toch lag de inflatie in maart 0,2% lager (2,4% inplaats vna 2,6% verwacht), wat hoop geeft voor een neerwaartse trend. Deze tarieven zullen echter pas later effect gaan hebben op de inflatie, waarbij de echte schok waarschijnlijk nog moet komen.. Het negatieve sentiment beperkt zich niet tot de arbeidsmarkt of inflatie. De verwachting dat de aandelenmarkt over een jaar hoger zal staan , daalde met 3,2 procentpunt naar 33,8%  — het laagste niveau sinds juni 2022. Tegelijk steeg de verwachting dat de goudprijs met 5,2%  zal stijgen, het hoogste niveau sinds april 2022. De cijfers zijn duidelijk: de nieuwe tarieven leveren op kortere termijn vooral hogere prijzen, minder banen en een verhoogd risico op een recessie op. Wat begon als een poging om buitenlandse afhankelijkheid te doorbreken, lijkt voorlopig vooral te eindigen in economische onzekerheid — voor bedrijven én consumenten, iets waar de beurs absoluut niet van houd!

In het kort: United Airlines zet ondanks fors koersverlies vol in op groei en internationale expansie. De maatschappij probeert marktaandeel te winnen met nieuwe toestellen en overnameplannen, maar kampt met leveringsproblemen en hoge loonkosten. Analisten zijn verdeeld: sterk internationaal netwerk biedt kansen, maar binnenlandse druk en kwetsbaarheid blijven risico’s. United Airlines (NASDAQ: UAL) publiceert de 16e zijn kwartaalcijfers. Ondanks een verlies van bijna een derde van de aandelenwaarde sinds begin dit jaar, zijn analisten gematigd positief over het herstelpotentieel van de maatschappij. Verwachting analisten: Bron: Seeking Alpha Coronapandemie Tijdens de COVID-19-pandemie koos United Airlines ervoor om, in tegenstelling tot veel andere maatschappijen, het gros van zijn vloot actief te houden en het personeelsbestand grotendeels te behouden. Dit bracht op korte termijn hogere kosten met zich mee, maar bood strategisch voordeel bij het herstel van de markt. Toen de internationale vraag na de pandemie sneller terugkeerde dan verwacht, had United de operationele slagkracht om marktaandeel te winnen. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot de grootste Amerikaanse luchtvaartmaatschappij op trans-Pacifische routes. Ook op de trans-Atlantische markt heeft United Delta ingehaald als marktleider. Deze vooruitgang komt voort uit zowel een vroege herpositionering in internationale hubs als het voortzetten van langetermijninvesteringen tijdens Covid. Toch is de sector waarin United opereert allesbehalve stabiel. Vorige week publiceerde Delta Air Lines zijn kwartaalcijfers, waarin het bedrijf aangaf dat de binnenlandse vraag in de VS onder druk staat en dat er sprake is van een toenemende prijssensitiviteit onder consumenten. Delta kondigde aan de capaciteit terug te schroeven voor het tweede kwartaal, met mogelijk verdere beperkingen in het derde kwartaal. Deze stap werd ingegeven door aanhoudende onzekerheid, onder andere door geopolitieke spanningen en veranderingen in reisgedrag. Voor United betekent dit enerzijds dat er ruimte ontstaat om marktaandeel te winnen, maar anderzijds dwingt het ook tot scherpe keuzes omtrent capaciteit, routes en prijszetting.   In tegenstelling tot Delta zet United zijn groeigerichte strategie onverminderd voort. Het bedrijf heeft een groot aantal nieuwe toestellen besteld bij zowel Boeing als Airbus en investeert in terminaluitbreidingen op belangrijke luchthavens zoals Chicago, Denver en Houston. Deze investeringen moeten niet alleen de passagierscapaciteit vergroten, maar ook leiden tot efficiëntieverbeteringen op operationeel vlak. Tegelijkertijd brengen ze forse kapitaalsuitgaven met zich mee, die United in een periode van gestegen rente en hogere financieringskosten kwetsbaarder maken. Daarnaast kampen Boeing en Airbus met leveringsproblemen, waardoor geplande uitbreidingen mogelijk vertraging oplopen.   De binnenlandse markt blijft eveneens een belangrijk strijdtoneel voor United. De maatschappij probeert terrein te winnen van prijsvechters zoals Spirit en Frontier. Daarbij wordt ingezet op een hybride model waarbij grotere toestellen worden ingezet met meer stoelen, die tegen lagere kosten per stoel kunnen worden aangeboden. Door het schrappen van wijzigingskosten en het verbeteren van de klantervaring hoopt United ook prijsbewuste reizigers aan te trekken. De recente financiële problemen van Spirit Airlines en de aankondiging van Frontier om routes in te perken, kunnen United in staat stellen om marktaandeel te veroveren in belangrijke binnenlandse markten, met name in staten als Florida en regio’s aan de oostkust van de Verenigde Staten.   Op strategisch vlak verkent United tevens de mogelijkheid tot verdere consolidatie. Het bedrijf heeft interesse getoond in JetBlue, een maatschappij die momenteel onder druk staat na een mislukte fusiepoging met Spirit. Een overname van JetBlue zou United een sterkere positie geven op luchthavens zoals JFK en Boston, en tevens de toegang tot leisure-markten in het zuiden versterken. De haalbaarheid van een dergelijke deal hangt echter sterk af van de houding van toezichthouders en politieke besluitvorming.   Internationaal Internationaal blijft United sterk gepositioneerd, maar deze focus brengt naast voordelen ook risico’s met zich mee. Het bedrijf heeft een van de grootste netwerken naar Azië, Europa en Latijns-Amerika, wat gunstig is bij herstel van het toerisme en zakenreizen. Tegelijkertijd is het daardoor afhankelijk van externe factoren zoals geopolitieke stabiliteit, de waarde van de dollar, en de houding van buitenlandse overheden ten aanzien van Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen. Zo heeft United in het verleden kritiek gekregen vanuit Europese consumentenorganisaties vanwege vertraagde restituties en onduidelijke communicatie. Verder zorgt de sluiting van het Russische luchtruim voor langere en duurdere vluchtroutes richting India, wat de concurrentiepositie verzwakt ten opzichte van maatschappijen uit het Midden-Oosten. Een ander punt van zorg is de marge op internationale routes. Hoewel deze vluchten doorgaans hogere ticketprijzen kennen, zijn ze ook gevoeliger voor fluctuaties in bezettingsgraad, wisselkoersen en brandstofprijzen. Binnenlandse vluchten zijn in normale omstandigheden marge-rijker vanwege rendabelere terugvluchten en minder operationele complexiteit. De strategische keuze van United om juist zwaar in te zetten op het internationale netwerk maakt het bedrijf kwetsbaarder voor wereldwijde schokken, zoals natuurrampen, pandemieën, of geopolitieke conflicten.   Op macro-economisch vlak kan een zwakkere dollar gunstig zijn voor internationale reizigers die naar de VS komen, wat de vraag naar inbound travel kan stimuleren. Tegelijkertijd kunnen hogere rentelasten de investeringsruimte van het bedrijf beperken, zeker als de rente op korte termijn niet verder daalt. Bovendien blijft de concurrentie vanuit het Midden-Oosten, met maatschappijen als Emirates, Qatar Airways en Etihad, onverminderd sterk, waarbij deze spelers vaak kunnen opereren tegen gunstiger kostenstructuren.   Operationeel Ook op operationeel vlak zijn er aandachtspunten. Brandstofkosten zijn de afgelopen maanden gedaald, wat enige verlichting biedt op het gebied van variabele kosten. Tegelijkertijd lopen de arbeidskosten op. United voert momenteel cao-onderhandelingen met diverse vakbonden, waaronder die van het cabinepersoneel en grondpersoneel. De pilotenvakbond bereikte vorig jaar al een akkoord met aanzienlijke loonsverhogingen, en vergelijkbare eisen worden nu ook door andere personeelsgroepen gesteld.   Daarbovenop komt dat een aanzienlijk deel van het personeel onder contracten werkt die in de komende kwartalen herzien moeten worden. Deze loonkosten kunnen op korte termijn drukken op de marges, zeker als de opbrengsten onder druk blijven staan door prijsconcurrentie of tegenvallende ticketverkopen.   Daarnaast speelt de timing van vliegtuigleveringen een grote rol in de financiële planning van United. Door aanhoudende vertragingen bij Boeing, met name bij het 737 MAX-programma, dreigen uitbreidingsplannen op de korte termijn te vertragen. Airbus kampt op zijn beurt met knelpunten in de toeleveringsketen, wat ook daar voor leveringsproblemen zorgt. Hierdoor kan de verhouding tussen vraag en aanbod in bepaalde markten verder uit balans raken, en zijn aanpassingen aan het netwerk op korte termijn minder flexibel dan gewenst. Wat betreft de verwachtingen voor het komende kwartaal zijn analisten verdeeld. Sommigen verwachten dat United in staat zal zijn om winstdoelstellingen te behalen dankzij kostenbesparingen en een relatief sterke internationale zomerboekingsperiode. Anderen waarschuwen dat tegenvallende bezettingsgraden en de loonkostenstijgingen de winst kunnen drukken. 16 april, tijdens de kwartaalcijfers, zal blijken of United erin slaagt een verdere koersdaling te voorkomen. Koersdaling United Airlines sinds begin 2025: Bron: Google Finance

In het kort: Terwijl de markten schommelen, kopen topbeleggers als Buffett, Mandel en Druckenmiller aandelen met sterke kasstromen en defensieve waarde. Vier opvallende aankopen: een tabaksgigant met hoge marges, een farmabedrijf in herstel, een abonnementsmodel in media en een robuuste zorgverzekeraar. Deze aandelen combineren lage waarderingen met stabiele inkomsten, schaalvoordelen en lange termijn potentieel — precies wat veel beleggers nu zoeken. De financiële markten zijn de afgelopen weken in een achtbaan terechtgekomen. Terwijl de Dow, S&P 500 en Nasdaq zich afwisselend van hun beste én slechtste kant laten zien, blijft één ding duidelijk: de grote jongens weten wat ze doen. Miljardair-investeerders zijn alweer aan het shoppen geslagen – niet in hype-aandelen, maar in oersterke bedrijven met voorspelbare kasstromen, stabiele businessmodellen en een stalen fundament. Vier van deze aandelen sprongen er de afgelopen weken uit. Ze werden ingekocht door hele bekende belegger zoals Stephen Mandel, Warren Buffett en Stanley Druckenmiller. Dit zijn de aandelen waar zij zich aan vastklampen – en misschien jij binnenkort ook. Hieronder gaan we wat dieper in op deze aandelen. Aandeel 1: Philip Morris Stephen Mandel – een legende in de beleggerswereld die bekendstaat om zijn scherpe analyses – kocht in het vierde kwartaal maar liefst 1,98 miljoen aandelen van tabaksgigant Philip Morris. En dat zegt wat: Mandel staat namelijk niet bekend om impulsieve keuzes, maar juist om rationele, fundamentele investeringen. Philip Morris International staat bekend als één van de meest stabiele dividendbedrijven ter wereld. En ondanks maatschappelijke druk en regelgeving, blijft het concern indrukwekkend winstgevend. De kracht van Philip Morris zit in de voorspelbaarheid van zijn businessmodel. Nicotine is verslavend, en dat maakt consumenten ongebruikelijk loyaal, zelfs bij prijsverhogingen. Het bedrijf heeft daardoor een zeldzame vorm van prijszettingsmacht in een wereld waar concurrentie vaak moordend is. Een ander voordeel is de internationale spreiding. Philip Morris verkoopt in meer dan 180 landen. In opkomende markten wordt roken nog vaak als luxe gezien, wat ruimte geeft voor groei. In ontwikkelde markten draait het vooral om stabiliteit, wat zorgt voor een consistente kasstroom. Daarbij komt dat Philip Morris voortvarend werkt aan zijn transformatie naar een rookvrije toekomst. Met innovatieve producten als de IQOS (verhitte tabak) en Zyn (nicotinezakjes) slaat het concern een nieuwe weg in, die niet alleen maatschappelijk acceptabeler is, maar ook winstgevend. De marges op rookloze producten zijn zelfs vaak hoger dan op traditionele sigaretten. Voeg daar een royaal dividend aan toe van zo’n 5%, en je snapt waarom Mandel deze ‘oude industrie’ juist nu omarmt. Aandeel 2: Teva Pharmaceutical Industries Stanley Druckenmiller – een investeerder met een legendarisch trackrecord en voormalig partner van George Soros – gooide het roer om bij Teva. In Q4 2024 kocht hij meer dan 7,5 miljoen extra aandelen bij. Druckenmiller staat bekend om zijn gevoel voor timing, en zijn investering wijst op een hernieuwd vertrouwen in de farmaceut die ooit bijna kopje onder ging. Teva is lange tijd het zorgenkindje van de farmasector geweest. Hoge schulden, juridische risico’s en aanhoudende margedruk door de generieke medicijnmarkt trokken een donkere wolk boven het bedrijf. Maar onder de radar is Teva bezig aan een opmerkelijke wederopstanding. De nieuwe strategie richt zich steeds meer op innovatieve, merkgebonden medicijnen – producten met hogere marges, betere prijszetting en minder directe concurrentie. Het belangrijkste voorbeeld is Austedo, een medicijn tegen Tardieve Dyskinesie, dat in 2023 al ruim 1,2 miljard dollar omzet draaide en dit jaar richting de 2 miljard kan gaan. Wat nog indrukwekkender is, is de financiële discipline. Waar de schuldenberg in 2016 nog opliep tot circa 35 miljard dollar, staat die nu op minder dan de helft. Teva is dus niet alleen operationeel aan het herstellen, maar ook financieel gezonder dan het in jaren is geweest. De marktwaarde blijft relatief laag ten opzichte van de winst, met een koers-winstverhouding onder de 5. Dat wijst op wantrouwen of simpelweg vergetelheid bij beleggers – en biedt daarmee juist mogelijke kansen. In een markt die zich focust op winnaars en verliezers, is Teva het klassieke herstelverhaal waar menig belegger dol op is. Aandeel 3: Sirius XM Zelfs Warren Buffett – die de afgelopen negen kwartalen vooral netto verkoper was – kon het niet laten: tussen eind januari en begin februari 2025 kocht hij ruim 2,3 miljoen aandelen Sirius XM bij. En als Buffett tijdens onzekerheid iets koopt, is dat meestal een aandeel met een stabiele, voorspelbare kasstroom. Sirius XM is geen technologiebedrijf waar je als belegger warm van wordt vanwege explosieve groei. Maar juist in tijden van beursstress blijkt de waarde van een voorspelbaar verdienmodel. Het bedrijf is de enige gelicentieerde aanbieder van satellietradio in de VS. Die unieke positie zorgt voor een natuurlijk monopolie: concurrentie bestaat vooral uit online streamingdiensten, maar niemand mag doen wat Sirius XM legaal mag doen. Wat het model zo aantrekkelijk maakt, is de dominantie van abonnementen als inkomstenbron. In 2024 kwam ruim driekwart van de omzet voort uit self-pay subscriptions. Advertenties, die sterk afhankelijk zijn van economische sentimenten, zijn slechts goed voor een vijfde van de omzet. Dat maakt Sirius veel beter bestand tegen cyclische terugval dan traditionele media- of techbedrijven. De waardering lijkt laag – slechts 6,5 keer de verwachte winst – en het dividendrendement ligt boven de 5 procent. Het is niet sexy, maar misshcien wel erg degelijk. En voor beleggers die op zoek zijn naar rust en inkomen, is dat alles wat je nodig hebt. Aandeel 4: Elevance Health Leon Cooperman, oprichter van Omega Advisors, nam in het vierde kwartaal 107.400 aandelen van zorgverzekeraar Elevance Health op in zijn portefeuille. En als iemand weet waar je moet zitten voor stabiele groei, is het Cooperman wel. Elevance Health, voorheen bekend als Anthem, is een zwaargewicht in de Amerikaanse zorgverzekeringsmarkt. Het businessmodel is zo voorspelbaar als het maar kan: mensen worden ziek, zorg blijft nodig, en premies worden daarop aangepast. Dat geeft Elevance een mate van prijszettingsmacht die zeldzaam is in andere sectoren. Tegelijkertijd bouwt het bedrijf een ecosysteem van aanvullende diensten om zijn klantenkring heen, waarmee het niet alleen de kosten beheerst, maar ook de marges verhoogt. Een voorbeeld is de uitbreiding van Carelon, de dochteronderneming die zich richt op thuiszorg en gespecialiseerde apotheken. Door bedrijven als CareBridge en BioPlus over te nemen, houdt Elevance patiënten langer binnen het eigen netwerk. Dat vertaalt zich in hogere klantbinding én winstgevendheid. De aandelenkoers reflecteert momenteel niet de volledige waarde: met een waardering van 11 keer de verwachte winst voor 2026, handelt het aandeel met korting ten opzichte van zijn historische gemiddelde. In een sector waar schaal en voorspelbaarheid hand in hand gaan, is Elevance een robuuste groeier in een defensief jasje.

In het kort: Warren Buffett staat bekend om enkele boeken die zijn denken als belegger hebben gevormd — van klassieke beleggingsanalyse tot scherpe kritiek op Wall Street. De rode draad in al deze boeken: rationeel denken, discipline, en een focus op lange termijn waardecreatie in plaats van kortetermijnspeculatie. Deze boeken beïnvloeden zijn keuzes tot op de dag van vandaag: bijvoorbeeld zijn voorliefde voor indexfondsen, waardebeleggen en CEO’s die kapitaal verstandig alloceren. 1. Business Adventures  – John Brooks Bron: Goodreads Waarom bovenaan?  Dit is een van Buffett zijn favoriete  zakelijke boeken. Het is een verzameling van twaalf verhalen over bedrijven, beursdrama’s en grote mislukkingen op Wall Street. Lessen in cijfers:  Brooks beschrijft bijvoorbeeld hoe Xerox in 1962 piekte op 83 dollar en tien jaar later terugviel naar 30 dollar — ondanks torenhoge omzetgroei. Buffett waardeert dat dit boek de menselijke kant  van zakendoen blootlegt: hoe irrationeel gedrag en slecht leiderschap zelfs de grootste bedrijven onderuit kunnen halen. 2. The Intelligent Investor  – Benjamin Graham Bron: Goodreads De bijbel van het waardebeleggen.  Buffett las dit boek op zijn 19e en noemt het “het beste boek ooit over beleggen”. Kernprincipe:  beleg met een "margin of safety"  — koop aandelen alleen als ze ver onder hun intrinsieke waarde  noteren. Praktisch voorbeeld:  Buffett kocht in 1973 Washington Post-aandelen tegen $6 per stuk, terwijl hij ze $20 waard achtte. In 2013 werd het bedrijf verkocht voor $250 miljoen. De denkwijze uit dit boek was hier leidend. 3. The Outsiders  – William Thorndike Bron: Goodreads Wat maakt een CEO écht goed?  Niet hun charisma, maar hun vermogen kapitaal te alloceren. Cijfers die tellen:  De acht CEO’s in dit boek — zoals Henry Singleton (Teledyne) en Tom Murphy (Cap Cities) — boekten gemiddeld een compound annual return van 20%+ , ver boven het S&P 500-gemiddelde. Buffett prijst hun tegen-de-stroom-in beleid : aandeleninkopen doen wanneer goedkoop, niet om de beurs te pleasen. 4. The Little Book of Common Sense Investing  – John C. Bogle Bron: Goodreads Buffett’s tip voor de doorsnee belegger:  koop een breed gespreid indexfonds tegen lage kosten. Waarom?  Slechts 10% van de actieve fondsbeheerders verslaat structureel de markt. Kosten drukken rendement: jaarlijks 1% minder kosten levert op lange termijn 40% meer eindkapitaal  op. Buffett liet in zijn testament opnemen dat zijn nalatenschap in Vanguard-indexfondsen moet worden belegd. 5. Poor Charlie’s Almanack  – Charles T. Munger Bron: Goodreads Multidisciplinair denken in boekvorm.  Deze bundel van speeches en essays van Buffett’s zakenpartner bevat tientallen mental models  — denkraamwerken om complexe beslissingen te nemen. Toepassing in praktijk:  Munger’s ideeën hielpen Buffett overstappen van pure waardeaandelen naar kwaliteitsbedrijven als Coca-Cola en Apple. Belangrijk citaat:  “Invert, always invert.” Zoek bij elk probleem naar wat je moet vermijden  om succes te vinden. 6. The Most Important Thing  – Howard Marks Bron: Goodreads Over risico, marktsentiment en 'second-level thinking'.  Marks benadrukt dat je als belegger altijd twee niveaus dieper moet denken dan de massa. Voorbeeld:  Tijdens de kredietcrisis in 2008 kocht Buffett preferente aandelen in Goldman Sachs ($5 mrd), toen anderen massaal verkochten. Die investering leverde meer dan $3 mrd winst  op. Buffett leest Marks’ memos altijd als eerste zodra ze uitkomen. 7. Common Stocks and Uncommon Profits  – Philip Fisher Bron: Goodreads Waar Graham de cijfers leverde, bracht Fisher het verhaal achter het bedrijf.  Fisher leerde Buffett het belang van kwalitatief onderzoek: kijk naar management, concurrentievoordeel en groeipotentieel. De ‘scuttlebutt’-methode:  Praat met klanten, leveranciers en concurrenten om een bedrijf écht te begrijpen. Buffett noemt dit boek essentieel voor zijn overgang van ´sigaarbeleggen´ naar topkwaliteitbedrijven . 8. Security Analysis  – Graham & Dodd Bron: Goodreads Het leerboek der leerboeken.  Meer dan 700 pagina’s vol met fundamentele analyse. Buffett’s oordeel:  "Na dit boek zie je de beurs niet meer als een casino, maar als een plek om ondernemingen te kopen." Dit boek leerde hem verschil maken tussen speculatie en investering  — een scheidslijn die volgens hem steeds vager wordt in moderne markten. 9. Where Are the Customers’ Yachts?  – Fred Schwed Jr. Bron: Goodreads Een satirisch boek vol ironie over Wall Street.  Buffett noemt het “het grappigste boek ooit over beleggen.” Waarom relevant?  De titel verwijst naar het feit dat adviseurs en bankiers rijk worden — niet de klanten. Les voor ons als beleggers:  Wees sceptisch tegenover beloftes van snelle winst en dure adviseurs. De humor van Schwed is tijdloos in een wereld van marketing en hype. 10. Essays in Persuasion  – John Maynard Keynes Bron: Goodreads Economische denkkracht in essayvorm.  Keynes was niet alleen econoom, maar ook succesvol belegger. Buffett waardeert Keynes’ inzichten over markten en psychologie.  Bijvoorbeeld hoe investeerders handelen op basis van wat ze denken dat anderen denken — het Keynesiaans beauty contest -principe. Buffett haalt hieruit zijn besef dat economie meer is dan cijfers: het gaat om gedrag, verwachtingen en emoties. Wat deze boeken gemeen hebben? Ze bieden geen snelle winststrategieën , maar diepgaande principes, zoals Buffett het natuurlijk gewend is. Ze leren je: Denk rationeel,  ongeacht wat de markt doet. Koop onder waarde,  verkoop niet op emotie. Beoordeel management , niet alleen kwartaalcijfers. Beleg langetermijn,  in bedrijven die waarde creëren. Buffett’s bibliotheek is meer dan een leeslijst — je kan het gerust een blauwdruk voor zijn succes noemen. Wie deze boeken leest, leert niet alleen hoe Buffett denkt, maar ook hoe je zelf rationeel en succesvol kunt beleggen.

In het kort: De omzet van TSMC, uit de maandelijkse data die we al hebben, steeg in het eerste kwartaal van 2025 met 41,6% tot NT$839,25 miljard (~$25,6 miljard), wat boven de verwachtingen van analisten lag. Geopolitieke risico’s, met name de spanningen tussen China en Taiwan en de verscherpte handelsoorlog tussen de VS en China, blijven wel een wezenlijk risico. Ondanks het risico is TSMC met een forward P/E van onder de 13x en een PEG-ratio van 0,45x opvallend laag gewaardeerd voor een bedrijf met deze marges, groei en marktdominantie. Op basis van de maandelijkse omzetrapportages die al bekend zijn is het vrijwel zeker dat Taiwan Semiconductor (TSMC) de verwachtingen in het eerste kwartaal van 2025 heeft overtroffen. De onderneming rapporteerde een kwartaalomzet van NT$839,25 miljard, omgerekend ongeveer $25,6 miljard. Dat is een stijging van 41,6% ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Een belangrijk deel van deze groei is terug te voeren op de toegenomen vraag naar geavanceerde chips voor AI-toepassingen en high-performance computing. De positie van het bedrijf binnen AI en HPC heeft de koers een flinke boost gegeven: Bron: CNBC De sterke stijging in de omzet en winst kan deels worden verklaard door klanten die vooruitlopen op mogelijke handelsbelemmeringen of extra importheffingen, maar onderliggend is vooral de vraag naar rekenkracht in data centers de bepalende factor. De kwartaalomzet overstijgt de analistenconsensus, wat een voorbode lijkt te zijn voor opnieuw sterke kwartaalcijfers op 17 april. 2 nanometer komt eraan en zet nieuwe standaard TSMC bevindt zich technologisch op eenzame hoogte. De introductie van de 3nm-productie in 2023 heeft nu al geleid tot een verdrievoudiging van het aandeel in de totale omzet: van 6% in 2023 naar 18% in 2024. Nog indrukwekkender is de aangekondigde start van massaproductie van het 2nm-proces (N2) in de tweede helft van 2025. Volgens het bedrijf zal deze nieuwe node zorgen voor 10 tot 15% snelheidswinst bij gelijk energieverbruik, of een reductie van 20 tot 30% in energieverbruik bij gelijkblijvende prestaties. De omzet per chipsoort: Bron: TSMC Ook de chipdichtheid zal met minimaal 15% toenemen vergeleken met het huidige N3E-proces. Dit is bijzonder relevant in de context van AI-datacenters, waar stroomverbruik en efficiëntie de belangrijkste bottlenecks vormen. Naast miniaturisatie zet TSMC ook stevig in op innovaties zoals TSMC-SoIC, een geavanceerde 3D-chipstapeltechnologie. Dit stelt klanten in staat om meerdere chipfuncties op een enkele package te integreren, wat resulteert in tot 10 keer snellere prestaties, 190 keer meer bandbreedte en een 20-voudige efficiëntieverbetering ten opzichte van traditionele 3D-integraties.e De financiële fundamenten van een monopolist TSMC beschikt over een ongeëvenaarde kostenstructuur, iets dat terugkomt in de marges. De brutomarge ligt structureel rond de 60%, de operationele marge dicht tegen de 50% en de Return on Invested Capital (ROIC) ligt ruim boven de 20%. Ter vergelijking: concurrent Samsung moet het doen met een ROIC van circa 8,5%, terwijl Intel zelfs negatieve cijfers schrijft op dit vlak. Deze cijfers tonen aan dat TSMC niet alleen technisch maar ook financieel een voorsprong heeft. De onderneming beschikt over een sterke balans, met een nettocashpositie en een relatief conservatief investeringsbeleid. De operationele marge van TSMC: Bron: Macrotrends Zelfs met miljardeninvesteringen in R&D en fabrieksuitbreidingen heeft het bedrijf zijn schuldenlast laag weten te houden. Dat vertaalt zich in top-tier kredietbeoordelingen: S&P geeft een AA–, Moody’s een Aa3. Waar andere chipfabrikanten zich hebben verslikt in ambitieuze overnames of mislukte uitbreidingen, is TSMC opvallend consistent in zijn allocatie van kapitaal. Geopolitieke risico's blijven een donkere wolk boven de waardering Warren Buffett noemde TSMC “een van de belangrijkste bedrijven ter wereld”, maar besloot in 2023 toch zijn miljardenbelang af te bouwen. De reden: hij vond de locatie te risicovol. Die bezorgdheid is niet onterecht. Taiwan ligt in een geopolitiek spanningsveld met China, en hoewel een militaire invasie nog steeds een laagwaarschijnlijk scenario is, zou de impact op de mondiale technologievoorziening desastreus zijn. TSMC probeert dit risico te spreiden door fabrieken te openen in Arizona, Japan en binnenkort ook Duitsland. Toch blijft de productie van de meest geavanceerde chips voorlopig geconcentreerd in Taiwan. Zelfs als de VS en China niet in een direct militair conflict verwikkeld raken, vormen toenemende handelsbarrières, exportrestricties en wisselkoersvolatiliteit serieuze operationele risico's voor TSMC. Positief is dat het bedrijf voorlopig lijkt te profiteren van het feit dat veel Amerikaanse chips die buiten China worden geproduceerd, vrijgesteld lijken te blijven van Chinese vergeldingsmaatregelen. Dat geeft TSMC een competitief voordeel ten opzichte van concurrenten als Intel, die meer lokaal produceren. TSMC mikt op 20% omzetgroei per jaar, gedreven door AI Volgens CEO C.C. Wei verwacht TSMC dat de vraag naar AI-accelerators de komende vijf jaar met gemiddeld 40 tot 45% per jaar zal groeien. Dit segment, dat nu al goed is voor meer dan de helft van de HPC-omzet, zal naar verwachting de grootste bijdrager zijn aan de groei. Over de volle breedte van het productaanbod — smartphones, high-performance computing, IoT en automotive — mikt het bedrijf op een jaarlijkse omzetgroei van 20% in Amerikaanse dollar. Dat zou neerkomen op een verdubbeling van de omzet binnen 4 tot 5 jaar. HPC is met afstand de groeidrijver: Bron: TSMC Deze cijfers zijn indrukwekkend, al zijn ze afhankelijk van aanhoudende wereldwijde vraag en economische stabiliteit. Bedrijven zoals Microsoft en Meta hebben al gesuggereerd dat zij hun investeringen in datacenters mogelijk zullen rationaliseren, vooral vanwege elektriciteitsbeperkingen en kosten. Desondanks is de technologische voorsprong van TSMC zodanig dat een eventuele tijdelijke daling in vraag waarschijnlijk gecompenseerd wordt door nieuwe klanten die willen profiteren van de nieuwste chiptechnologie. Ondanks de kapitaalintensieve aard van chipproductie, slaagt Taiwan Semiconductor erin om een van de sterkste balansen in de technologiesector te behouden. Het bedrijf beschikt over een nettocashpositie , wat betekent dat de liquide middelen en kasequivalenten de totale schuldenlast overtreffen. Die financiële ruimte is vooral te danken aan de enorme interne kasstroom , die het bedrijf gebruikt om groei te financieren zonder afhankelijk te zijn van externe schuldfinanciering. TSMC behoud ondertussen een ijzersterke balans: Bron: TSMC Wat deze balanspositie extra bijzonder maakt, is het feit dat TSMC zich tegelijkertijd in een van de meest kapitaalintensieve fasen van zijn bestaan bevindt. De investeringen in nieuwe fabrieken in de VS, Japan en Duitsland én de verdere opschaling van geavanceerde chipnodes zoals 3nm en 2nm vergen miljarden dollars aan kapitaal. Toch is de liquiditeitspositie gestegen  in plaats van gedaald — een teken dat de operationele winstgevendheid ruim volstaat om zowel innovatie als expansie te dragen. Deze sterke financiële huishouding vertaalt zich ook in top-tier kredietwaardigheid. Kredietbeoordelaars zijn unaniem positief: S&P Global  kent TSMC een AA– rating  toe, terwijl Moody’s  een Aa3-rating  hanteert. Beide ratings vallen onder de categorie ‘investment grade’ van hoge kwaliteit, wat zelden voorkomt bij bedrijven in een sector die zo cyclisch en kapitaalintensief is als de halfgeleiderindustrie. Ook op het gebied van overnames (M&A) blijft TSMC opmerkelijk gedisciplineerd. Waar concurrenten als Intel miljarden uitgaven aan acquisities die vaak tegenvielen in uitvoering of integratie, heeft TSMC een minimalistische overnamestrategie gevoerd. De focus ligt op organische groei via eigen technologie en productiecapaciteit, waarmee het risico op kapitaalvernietiging wordt geminimaliseerd. Kortom: TSMC combineert hoge winstgevendheid  met conservatief financieel beleid , en heeft daarmee een balans die niet alleen robuust is, maar ook strategische flexibiliteit biedt. In een sector waar cycli en schokken eerder regel dan uitzondering zijn, is dit een concurrentievoordeel van onschatbare waarde. Zeldzaam goedkoop voor een groeibedrijf van wereldformaat? Een van de meest opvallende aspecten aan TSMC is de lage waardering in verhouding tot zijn groeiprofiel en marges. De huidige koers-winstverhouding (TTM) ligt rond de 17, terwijl de forward P/E voor 2026 onder de 13 ligt. De PEG-ratio — prijs ten opzichte van verwachte winstgroei — is met 0,45 bijzonder aantrekkelijk. Ter vergelijking: NVIDIA noteert met een P/E boven de 35 en een PEG-ratio boven de 1,5. De FWD P/E ratio van TSMC: Bron: Finbox Zelfs ASML, TSMC’s belangrijkste leverancier, noteert ruim boven de 30 keer de winst (24,2 voor heel 2025). Als TSMC in de VS genoteerd zou zijn, zou het direct tot de Magnificent Seven gerekend worden. Het is niet overdreven om te stellen dat TSMC op dit moment een van de weinige bedrijven ter wereld is die zulk technologisch leiderschap, zulke hoge marges én deze groeivooruitzichten combineert met een conservatieve waardering. Lees ook: ASML kwartaalcijfers op 16 april: Dit zijn de verwachtingen Taiwan Semiconductor is op fundamenteel niveau een bijna perfect bedrijf: het combineert technologisch leiderschap, sterke financiële prestaties en hoge groeiverwachtingen. Toch blijft het risico op een geopolitieke verstoring een niet te negeren factor, zeker nu de spanningen tussen de VS en China oplopen. Buffett gaf het al aan: hij bewondert het bedrijf, maar vertrouwt de locatie niet. Voor beleggers met een wat hogere risicotolerantie kan TSMC echter een unieke kans zijn: een wereldmarktleider met 20% verwachte jaarlijkse omzetgroei, torenhoge marges en een waardering die ver onder het gemiddelde van vergelijkbare technologiebedrijven ligt. In een wereld die steeds meer draait om rekenkracht, energie-efficiëntie en miniaturisatie van hardware, is TSMC wellicht het meest cruciale, maar ook het meest onderschatte aandeel op de markt.

In het kort: ASML maakt zich op voor kwartaalcijfers op 16 april , met een verwachte winst per aandeel (EPS) van $6,12 (+81% jaar-op-jaar)  en een omzet van $8,08 miljard (+40,7%) . De koers van ASML staat onder druk, met een -17,3%  in de afgelopen maand. De waardering blijft stevig , met een forward P/E van 24,2  — hoger dan het sectorgemiddelde van 20,36 . De PEG-ratio (prijs-winst-groeiverhouding) staat op 1,32 , wat suggereert dat groei nog redelijk geprijsd is. ASML, Europa’s meest waardevolle technologiebedrijf en cruciale leverancier aan de wereldwijde halfgeleiderindustrie, opent op 16 april 2025 de boeken over het eerste kwartaal van dit jaar. De verwachtingen zijn torenhoog: analisten rekenen op een spectaculaire winstgroei en stevige omzetstijging. Tegelijkertijd is het aandeel recent fors gedaald, wat beleggers op scherp zet. Verwachting Q1 2025: omzet en winst knallen omhoog Voor het eerste kwartaal van 2025 wordt een omzet van $8,08 miljard  verwacht, een stijging van +40,7%  ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Ook de winst per aandeel (EPS) springt eruit: $6,12 , een groei van +81,1%  op jaarbasis. De omzetgroei van ASML: Bron: Macrotrends Deze groeicijfers worden gedreven door: Toenemende vraag naar EUV-machines (extreme ultraviolet lithografie) – de geavanceerde chipmachines waar ASML wereldwijd een monopolie op heeft Een verschuiving in de productmix naar high-end systemen met hogere marges Verbeterde operationele efficiëntie en kostenbeheersing, ondanks wereldwijde economische onzekerheden Opvallend genoeg daalde de koers van ASML de afgelopen maand met -17,3% , een scherpere daling dan zowel de bredere Computer & Technology-sector (-16,2%)  als de S&P 500 (-12,1%) . De koers van ASML het afgelopen jaar: Bron: CNBC Beleggers lijken zich zorgen te maken over: Exportrestricties richting China, waar een belangrijk deel van ASML’s omzet vandaan komt De rentevooruitzichten in de VS en Europa, die technologieaandelen vaak hard raken De al relatief hoge waardering van het aandeel, die gevoelig is voor zelfs kleine teleurstellingen Voor het volledige boekjaar 2025 zijn de verwachtingen nog steeds positief: Winst per aandeel (EPS): $25,37 , een groei van +21,9%  ten opzichte van 2024 Omzet: $34,34 miljard , goed voor een stijging van +12,4%  jaar-op-jaar Deze cijfers bevestigen het groeiverhaal van ASML, ondanks geopolitieke en economische tegenwind. Met de opkomst van AI, 2nm-chips en strategische investeringen door klanten als Intel, Samsung en TSMC, blijft de vraag naar ASML-machines structureel hoog. Lees ook: De waarheid achter ASML: Koopkans of niet ? Waardering: duur, maar (nog) gerechtvaardigd? ASML wordt verhandeld tegen een forward P/E van 24,3 voor 2025 , tegenover 20,36  voor de gemiddelde speler in de sector ‘Semiconductor Equipment – Wafer Fabrication’. Dat betekent dat beleggers bereid zijn een premie te betalen voor ASML’s unieke positie en groeivooruitzichten, wat ik zeker gerechtvaardigd vind. De FWD P/E ratio van ASML: Bron: Finbox Daarnaast ligt de PEG-ratio op 1,32  — dit getal corrigeert de koers-winstverhouding voor verwachte winstgroei. Een PEG rond de 1 wordt vaak als “eerlijk geprijsd” beschouwd. ASML zit daar iets boven, maar blijft binnen de grenzen van redelijke waardering voor een groeibedrijf. Beleggers houden dus hun adem in. De verwachte cijfers zijn indrukwekkend als ASML ze kan neerzetten of zelf overtreffen, maar in de huidige beursomgeving is dat niet altijd genoeg. ASML moet niet alleen leveren, maar ook het vertrouwen geven dat deze groeicijfers geen tijdelijke piek zijn. De neerwaartse druk op de koers — ondanks sterke fundamentals — toont hoe kritisch de markt momenteel is. De lat ligt hoog, en bij zelfs een kleine ‘miss’ in omzet of outlook, kan het aandeel verder corrigeren. Wie nu instapt, koopt een technologiejuweel tegen een premiumprijs. Maar wie wacht op het cijfermoment, weet volgende week pas of dit topbedrijf weer volledig terug is of toch nog meer tijd nodig heeft.

In het kort: Bank of America tipt vijf aandelen die profiteren van handelschaos Defensieve groeiers blijven overeind ondanks inflatie en recessievrees Sterke fundamentals en abonnementenmodellen maken deze aandelen relatief ‘inelastisch’ voor prijsdruk In een analyse die inspeelt op verhoogde geopolitieke spanningen en oplopende inflatie, noemt Bank of America vijf aandelen die volgens hen relatief ongevoelig zijn voor de chaos rondom nieuwe handelstarieven en economische vertraging en in verhouding tot veel andere aandelen dus een voordeel hebben. De bank zet in op bedrijven met een sterk abonnementsmodel, lage prijsgevoeligheid en seculiere groeitrends. De vijf namen die naar voren komen: DoorDash, Live Nation, Spotify, Flutter Entertainment en Netflix. 1. DoorDash (Ticker: DASH) Koersstijging afgelopen 12 maanden: +36% Bron: CNBC DoorDash, bekend van maaltijdbezorging, blijft volgens analist Michael McGovern verrassend stabiel in tijden van menu-inflatie. “Het aantal bestellingen blijft nagenoeg gelijk. Klanten bestellen simpelweg minder items per bestelling, maar blijven wel bestellen,” stelt hij. Dat vertaalt zich in hogere efficiëntie per levering, wat de marges beschermt. De inflatie in voedselprijzen raakt de omzet per bestelling dus beperkt, wat het bedrijf relatief ‘inelastisch’ maakt. Ondanks de verlaagde koersdoelstelling blijft het advies: kopen op de dip. 2. Live Nation Entertainment (Ticker: LYV) Koersstijging afgelopen 12 maanden: +26% Bron: CNBC Volgens analist Peter Henderson is live muziek ‘recessie-resistent’. Live Nation profiteert van: Sterke wereldwijde vraag naar live evenementen Nieuwe artiesten die viraal gaan via social media Stijgende sponsorinkomsten Bovendien biedt het bedrijf een unieke waardepropositie in een digitale wereld: fysieke, onvervangbare ervaringen. Ook de secundaire ticketmarkt helpt om inkomsten te stabiliseren in een economisch mindere tijd. De wereldwijde uitbreiding van locaties en schaalvoordelen maken het een groeigerichte investering, zelfs als consumenten de hand op de knip houden. 3. Spotify (Ticker: SPOT) YTD koersprestatie: +21%, 87% de afgelopen 12 maanden: Spotify’s kracht zit in het abonnementsmodel, dat goed standhoudt in een recessie. Volgens analist Jessica Reif Ehrlich verwacht Bank of America goede cijfers in Q1 2025, vooral wat betreft: Omzet Premium abonnementen Maandelijkse actieve gebruikers (MAU) De zorgen liggen vooral bij mogelijke terugval in advertentie-inkomsten als de marktvolatiliteit aanhoudt. Toch zijn er duidelijke groeipijlers: Prijsverhogingen in de toekomst Nieuwe productintroducties Programmatic advertising 4. Flutter Entertainment (Ticker: FLUT) Koersstijging de afgelopen 12 maanden: 26% Flutter — het moederbedrijf van o.a. FanDuel — wordt door Bank of America als een ‘Buy’ bestempeld. Reden: het bedrijf heeft de schaal en cashflow om de nog sterk groeiende Amerikaanse gokmarkt te domineren. Flutter verdient geld door inzetten op sportwedstrijden, casinospellen en pokertoernooien. Ze verdienen zowel aan vaste marges op weddenschappen als aan ‘rake’ (commissie bij poker). Door hun schaal en technologische infrastructuur kunnen ze relatief goedkoop opereren, wat extra winst oplevert bij omzetgroei – dat is het zogenaamde operationele hefboomeffect  of "drop-through". De recente notering in de VS vergroot de zichtbaarheid bij retailbeleggers, wat het aandeel aantrekkelijker maakt. Het hoge operationele hefboomeffect (“drop-through”) maakt dat omzetgroei relatief snel doorwerkt in de winst. Flutter wordt gezien als een van de weinige spelers die internationaal kan consolideren in deze markt. 5. Netflix (Ticker: NFLX) Koersstijging de afgelopen 12 maanden: 51% Bron: CNBC Netflix blijft een stabiele naam binnen het streaminglandschap. Met wereldwijd marktleiderschap en een abonnementsstructuur is het bedrijf minder gevoelig voor klantverloop (‘churn’) in een recessie. Wel kan er enige druk op de Average Revenue per Member (ARM) ontstaan door: Klanten die downgraden naar goedkopere abonnementsvormen Minder groei in nieuwe abonnementen Toch blijft het bedrijf goed gepositioneerd door zijn wereldwijde schaal, de groei in advertenties en het stabiel contentaanbod. Dus, waarom deze vijf? Wat deze vijf aandelen verbindt, is hun relatief inelastische vraag. Klanten blijven bestellen (DoorDash), luisteren (Spotify), kijken (Netflix) en ervaren (Live Nation), ongeacht inflatie of economische onzekerheid. Dit biedt bescherming tegen margedruk in volatiele tijden volgens BofA. Tegelijkertijd is er bij vier van de vijf sprake van een abonnementsmodel of structurele herhaalomzet. Flutter wijkt hier iets van af, maar heeft door hoge cashgeneratie en snelle groeimarkt een vergelijkbare defensieve waarde. Bank of America’s aanbevelingen richten zich niet puur op waarde, maar op groeiers die stabiel presteren in stormachtig economisch weer. Voor beleggers die bescherming zoeken tegen macro-economische volatiliteit, zonder rendement op te geven, vormen deze vijf aandelen een interessante selectie.

In het kort: Microsoft blijft relatief overeind terwijl handelsoorlogen en recessievrees concurrenten hard raken. Met een focus op software en clouddiensten ontwijkt Microsoft de klappen van fysieke importtarieven. Ondanks sterke cijfers blijft de beurs voorzichtig – wordt Microsoft structureel ondergewaardeerd? Terwijl wereldwijde handelsspanningen en economische zorgen de aandelenmarkten opschudden, lijkt Microsoft minder aangetast. De "liberation day", zoals Trump het noemde, leidde tot een uitverkoop op de aandelenmarkten, waarbij vooral technologiebedrijven hard werden geraakt. Bedrijven als Apple, dat sterk afhankelijk is van fysieke goederen zoals iPhones die in het buitenland worden geproduceerd, en NVIDIA, dat hardware levert, zagen hun aandelenkoersen kelderen. Microsoft bleef echter grotendeels gespaard. Microsoft versus Apple aandelenkoers: Bron: Google Finance In tegenstelling tot concurrenten die fysieke producten importeren en exporteren, haalt Microsoft het gros van zijn inkomsten uit diensten en digitale producten. Denk aan de Office-suite, Windows en serverproducten zoals Azure, die minder worden geraakt door de traditionele tarieven op goederen. Ongeveer de helft van Microsofts omzet komt uit het buitenland, maar omdat deze inkomsten voornamelijk bestaan uit software en clouddiensten, zijn ze grotendeels immuun voor de kostenstijgingen die voortvloeien uit handelsbarrières. Zelfs een mogelijke "handelsbazooka" van de Europese Unie, die tarieven op diensten zou kunnen opleggen, lijkt voorlopig geen directe bedreiging, aangezien onderhandelingen tussen de VS en de EU voortduren.   Omzetverdeling Microsoft: Bron: BullFincher Het bedrijf rapporteerde een jaar-op-jaar omzetgroei van 15% van 2023 naar 2024, een teken van consistente groei ondanks de uitdagende marktomstandigheden. De inkomsten worden voornamelijk gedreven door drie pijlers: serverproducten en tools, de Office-suite en Windows. Deze segmenten, die zoals eerdergenoemd grotendeels digitaal zijn, blijven stabiele groeibronnen. Hoewel de kosten ook zijn gestegen – van 146 miljard dollar in 2023 naar 171 miljard dollar in 2024 – blijft de winstgevendheid intact. De kwartaalresultaten van het afgelopen jaar laten slechts kleine haperingen zien in de groei van kwartaal op kwartaal, wat wijst op een robuuste operationele discipline. Toch heeft de markt Microsofts aandelenkoers niet altijd beloond. Het bedrijf heeft het afgelopen jaar ondermaats gepresteerd in vergelijking met andere technologiebedrijven uit de zogeheten "Magnificent Seven", zoals Amazon en Meta. Dit ondanks een groei in winst per aandeel, wat erop wijst dat de markt Microsoft mogelijk onderwaardeert in verhouding tot zijn fundamenten. Waarom Microsoft minder hard wordt geraakt De relatieve immuniteit van Microsoft voor de recente marktdaling heeft meerdere oorzaken. Naast het eerdergenoemde voordeel van een dienstengericht bedrijfsmodel, speelt ook de diversificatie van inkomsten een rol. Azure, Microsofts cloudplatform, is uitgegroeid tot de grootste inkomstenbron en blijft een motor van groei in een tijd waarin bedrijven wereldwijd investeren in digitale infrastructuur. Dit contrasteert met bedrijven die afhankelijk zijn van consumentenuitgaven, die nu onder druk staan door recessievrees. Toch is Microsoft niet volledig immuun voor risico’s. De Europese Unie worstelt bijvoorbeeld met kwesties rond gegevenssoevereiniteit, wat Microsofts vermogen om zijn analytics-platform in Europa te verkopen mogelijk kan beperken. Daarnaast ontwikkelen concurrenten zoals Amazon en Google hun eigen chips, waardoor Microsofts aanbod in kunstmatige intelligentie minder uniek kan worden. Gespecialiseerde bedrijven zoals Snowflake kunnen bovendien sneller innoveren op specifieke vlakken, wat een uitdaging vormt voor een reus als Microsoft, die soms trager beweegt door zijn omvang. De bredere economische context biedt zowel kansen als risico’s voor Microsoft. De vrees voor een Amerikaanse recessie blijft aanwezig, hoewel sommige analisten betwijfelen of deze dit jaar zal plaatsvinden. Een afname in consumentenuitgaven zou de vraag naar goederen kunnen drukken, maar Microsofts focus op zakelijke klanten en digitale diensten biedt een buffer. Zelfs als de handelsoorlog met landen zoals China escaleert, lijkt Microsoft beter gepositioneerd dan concurrenten die fysieke goederen produceren. Een insider uit de technologiesector vatte het treffend samen: "Microsofts kracht ligt in zijn onzichtbare export – software en diensten die grenzen overstijgen zonder douanecontroles." Microsofts waardering Ondanks de solide prestaties heeft Microsofts aandelenkoers het afgelopen jaar niet de glans gehad van sommige concurrenten. De koers-winstverhouding van het bedrijf ligt lager dan die van bijvoorbeeld NVIDIA, dat meer dan 48 keer de verwachte winst noteert, maar hoger dan die van Alphabet. Dit maakt Microsoft noch overdreven goedkoop, noch extreem duur in vergelijking met sectorgenoten. De bigtech-sector als geheel heeft een gemiddelde koers-winstverhouding van boven de 30, wat aangeeft dat waarderingen in deze sector nog steeds stevig zijn, zelfs na recente correcties. Hoewel Microsoft een stabiele speler lijkt, zijn er uitdagingen die niet genegeerd kunnen worden. De markt lijkt bijvoorbeeld minder enthousiast over Azure dan sommige insiders hadden gehoopt, wat vragen oproept over de waardering van dit segment. Daarnaast blijft de concurrentie in de AI- en cloudmarkten hevig, met bedrijven zoals NVIDIA, Amazon en Google. Microsofts omvang biedt stabiliteit, maar kan ook leiden tot tragere aanpassingen aan snel veranderende technologische trends. Microsoft heeft zich veerkrachtig getoond in een periode van economische en geopolitieke spanningen. Door de focus op digitale producten en diensten is het bedrijf minder kwetsbaar voor handelsoorlogen en schommelingen in de consumentenvraag. Of deze stevige positie houdbaar is, hangt af van hoe Microsoft inspeelt op groeiende concurrentie en strengere regelgeving. Het bedrijf laat zien hoe een technologiebedrijf kan blijven groeien in onzekere tijden, zonder sterk afhankelijk te zijn van fysieke productie of directe consumentenbestedingen. Of Microsoft deze sterke positie weet vast te houden, zal de tijd leren.