Zo spelen de beste beleggers ter wereld de markt nu uit
- Rens Boukema
- 1 dag geleden
- 8 minuten om te lezen
In het kort:
De Fear and Greed Index staat momenteel op een extreem lage waarde van 4, wat duidt op absolute paniek onder beleggers die vergelijkbaar is met historische dieptepunten.
De recente marktcrash, veroorzaakt door Trump's tariefbeleid en Chinese vergeldingsmaatregelen, heeft geleid tot een daling nog verdere van 6% in de S&P 500.
Topbeleggers zoals Warren Buffett bereiden zich voor op kansen door grote kasreserves aan te houden.
De beleggingswereld bevindt zich momenteel in een staat van extreme angst. De Fear and Greed Index, een veelgebruikte graadmeter voor marktsentiment, staat op een alarmerende waarde van slechts 4 op een schaal van 0 tot 100. Dit is een van de laagste niveaus ooit gemeten en duidt op een panieksfeer onder beleggers die we zelden zien. Ter vergelijking: een jaar geleden stond de index nog op een neutrale 53, en zelfs een maand geleden was de waarde nog 21.
De Fear and Greed index op dit moment:
Deze extreme angst is zichtbaar in alle zeven componenten van de index. De marktdynamiek toont een scherpe daling onder het 125-daags voortschrijdend gemiddelde. De aandelenkoerssterktemeter laat een overweldigend aantal aandelen zien dat 52-weekse dieptepunten bereikt in vergelijking met hoogtes. De put/call-ratio is gestegen naar niveaus die wijzen op extreme nervositeit onder optiebeleggers. De VIX-volatiliteitsindex is explosief gestegen, wat duidelijk hint naar verwachte prijsschommelingen die we sinds 2020 niet meer hebben gezien.
Wanneer de Fear and Greed Index zulke extreme waarden bereikt, bevinden we ons in wat legendarische belegger Warren Buffett beschrijft als het moment om "hebzuchtig te zijn wanneer anderen angstig zijn." - vrij vertaald. Historisch gezien markeren deze momenten van extreme angst vaak belangrijke keerpunten in de markt. Maar wat maakt deze huidige situatie zo bijzonder, en hoe verhoudt deze zich tot eerdere marktcrashes?
De huidige marktcrash werd zoals we weten in gang gezet door president Donald Trump's aankondiging van wereldwijde tarieven van minimaal 10% op alle geïmporteerde goederen. Deze ongekende handelsbeleidsmaatregel heeft geleid tot een schokgolf door de wereldwijde financiële markten. De situatie escaleerde toen China reageerde met vergeldingstarieven van 34% op alle Amerikaanse producten, wat de vrees voor een wereldwijde handelsoorlog aanwakkerde.
De gevolgen mogen wel wel dramatisch noemen. Op 4 april 2025 daalde de Dow Jones met 2.231 punten (5,5%), de S&P 500 verloor 6% en de technologiezware Nasdaq kelderde met 5,8%. Dit markeert de grootste dagelijkse daling sinds de coronacrisis van 2020. De S&P 500 is nu 17,4% gedaald ten opzichte van zijn recordhoogte in februari, waarmee de index zich in correctiegebied bevindt. De Nasdaq is inmiddels in een bearmarkt beland, met een daling van meer dan 20% ten opzichte van zijn piek in december.
De koers van de S&P 500 het afgelopen jaar:
JPMorgan-analisten waarschuwen dat als Trump vasthoudt aan deze massale tarieven, zijn ongekende handelsbeleid waarschijnlijk zal leiden tot een recessie in zowel de Amerikaanse als de wereldeconomie in 2025 (volgens de bank nu een kans van 60%). Ze schatten dat de tarieven de belastingen voor Amerikanen met $660 miljard per jaar zullen verhogen en de inflatie met 2% zullen doen stijgen. "De impact op de inflatie zal substantieel zijn," aldus de analisten. "We beschouwen de volledige implementatie van dit beleid als een substantiële macro-economische schok." De marktreactie weerspiegelt deze zorgen 1 op 1.
De VIX-volatiliteitsindex, steeg met 39,6% op donderdag. Beleggers vluchtten naar veilige havens, waarbij goud naar een nieuw record steeg boven $3.160 per troy ounce. De Amerikaanse dollar daalde naar het zwakste niveau sinds oktober, waardoor de winsten sinds Trump's herverkiezing in november werden uitgewist.
De VIX het afgelopen jaar:
Maar te midden van deze marktchaos, wat doen de beste beleggers ter wereld, en wat zouden wij moeten doen?
In tijden van marktpaniek onderscheiden de beste beleggers zich door hun gedisciplineerde aanpak en langetermijnvisie, wat in bijna alle gevallen winstgevender blijkt dan de paniek onder vele anderen, Warren Buffett, misschien wel 's werelds meest gerespecteerde belegger, heeft een indrukwekkende oorlogskas van $334 miljard opgebouwd - bijna het dubbele van een jaar geleden en meer dan zijn krimpende aandelenportefeuille van $272 miljard. Deze enorme cashpositie stelt hem in staat om toe te slaan wanneer de prijzen aantrekkelijk worden, iets waar veel mensen nu logischerwijs met een schuin oog naar kijken. Buffett's strategie tijdens marktcrashes kan ik simpel samenvatten in vier kernprincipes die elke belegger zou moeten overwegen:
1. Houd voldoende cash aan voor kansen
Buffett's Berkshire Hathaway verkocht in 2024 voor $134 miljard aan aandelen, toen de bullmarkt nog in volle gang was. Het grootste deel hiervan bestond uit Apple-aandelen, waarvan Berkshire ongeveer twee derde van zijn belang verkocht. Deze verkopen vonden plaats terwijl Apple nog steeds in waarde steeg, met een piek in december. Sindsdien is Apple met 28% gedaald, omdat Amerikaanse tarieven op China het bedrijf naar verwachting hard zullen treffen.
Deze timing lijkt bijna bovennatuurlijk goed, maar is in werkelijkheid het resultaat van Buffett's discipline om overgewaardeerde aandelen te verkopen, ongeacht de markteuforische stemming. "Cash is koning tijdens een crash," is een van Buffett's bekende uitspraken. Door een aanzienlijke cashpositie aan te houden, kan hij profiteren van paniekverkopen door anderen.
2. Vermijd schulden en hefboomwerking
Buffett is altijd fel gekant geweest tegen het gebruik van geleend geld om te beleggen. "Het is in mijn ogen krankzinnig om geld te lenen tegen effecten," zei hij enkele jaren geleden. "Vier keer in de 53 jaar dat ik bij Berkshire ben, is de koers met 40-60% gedaald. Als je daartegen had geleend, was je het kwijt."
Tijdens marktcrashes worden beleggers die met geleend geld hebben geïnvesteerd vaak gedwongen om tegen bodemprijzen te verkopen vanwege margin calls. Door schuldenvrij te blijven, voorkomt Buffett deze gedwongen verkopen en behoudt hij de vrijheid om te kopen wanneer anderen moeten verkopen.
3. Vermijd speculatieve investeringen
Wanneer de markten stijgen, wordt het steeds moeilijker om solide, cashgenererende bedrijven tegen redelijke prijzen te vinden. Veel beleggers gaan dan op zoek naar risicovollere activa. Buffett doet hier niet aan mee.
Hij investeert nooit in speculatieve activa zoals cryptocurrency. "Wanneer we een bedrijf kopen, kijken we naar wat het verdient. Maar wanneer je niet-productieve activa koopt, reken je alleen maar op of de volgende persoon je meer zal betalen. Het actief zelf creëert niets," legt Buffett uit.
Tijdens marktcrashes lijden speculatieve investeringen vaak het meest. Door zich te concentreren op bedrijven met echte waarde, beperkt Buffett zijn verliezen tijdens neergangen en positioneert hij zich voor herstel.
4. Focus op fundamentele waarde en kwaliteit
Ray Dalio, oprichter van Bridgewater Associates, benadrukt het belang van risicopariteit - het balanceren van blootstelling aan aandelen, obligaties, grondstoffen en valuta op basis van hun risicokenmerken. Seth Klarman, de "stille reus van het beleggen", staat bekend om zijn focus op het vinden van koopjes en het spelen van de lange termijn.
Deze topbeleggers delen een gemeenschappelijke benadering: ze concentreren zich op de fundamentele waarde van bedrijven in plaats van op korte termijn koersbewegingen. Ze zoeken naar bedrijven met sterke balansen, betrouwbare kasstromen en duurzame concurrentievoordelen - kwaliteiten die hen helpen om economische stormen te doorstaan.
Hoe de huidige daling zich verhoudt tot eerdere crashes
De huidige marktdaling vertoont zowel overeenkomsten als verschillen met eerdere grote crashes. Laten we enkele historische vergelijkingen maken:
De crash van 1929 (Black Tuesday)
De crash van 1929 volgde op een periode van economische kracht en technologische vooruitgang. Auto's en telefoons waren nieuwe uitvindingen die wijdverspreid populair werden, en meer arbeidersgezinnen begonnen te investeren in de aandelenmarkt. Velen investeerden met geleend geld, wat de speculatie aanwakkerde en de prijzen opdreef tot onhoudbare niveaus.
De huidige situatie verschilt in die zin dat we nu betere regelgeving en veiligheidsmechanismen hebben, maar de psychologie van overmatig optimisme gevolgd door paniek blijft een constante in marktcycli.
Black Monday (19 oktober 1987)
De crash van 1987 staat bekend als de grootste procentuele daling op één dag in de geschiedenis van de Amerikaanse aandelenmarkt, met een daling van 22,6% in de Dow. Geautomatiseerde handelsprogramma's werden grotendeels verantwoordelijk gehouden voor de crash.
De huidige markt is nog veel meer afhankelijk van algoritmen en geautomatiseerde handel, wat de volatiliteit kan versterken. Toch heeft de markt nu meer circuit breakers en andere mechanismen om extreme dalingen te beperken.
De dotcom-bubbel (2000-2002)
De internetbubbel barstte na jaren van irrationeel enthousiasme over technologieaandelen. De Nasdaq verloor uiteindelijk bijna 80% van zijn waarde. Interessant genoeg stegen aandelen van bedrijven met stabiele en groeiende winsten, zoals Berkshire Hathaway, zelfs terwijl technologieaandelen instortten, iets wat we nu overigens ook zien gebeuren:
De huidige situatie vertoont parallellen met de dotcom-crash in die zin dat bepaalde sectoren (met name technologie) extreem hoge waarderingen hadden bereikt vóór de recente daling. Het verschil is wel dat veel van de huidige technologiegiganten substantiële winsten en kasstromen genereren, in tegenstelling tot veel dotcom-bedrijven.
De wereldwijde financiële crisis (2008-2009)
De crash van 2008 werd veroorzaakt door de instorting van de huizenmarkt en bracht het Amerikaanse financiële systeem aan de rand van de afgrond. De S&P 500 verloor uiteindelijk bijna 60% vanaf zijn piek in oktober 2007.
De huidige crisis verschilt fundamenteel omdat deze wordt veroorzaakt door handelsbeleid in plaats van directe gevolgen van systeemrisico's in het financiële stelsel. Banken zijn nu beter gekapitaliseerd en huishoudens hebben over het algemeen minder schulden dan in 2008, toch mogen
De COVID-19-pandemie (2020)
De crash van 2020 was uniek omdat deze werd veroorzaakt door een wereldwijde pandemie. De S&P 500 daalde met 34% in slechts 33 dagen - een van de snelste dalingen in de geschiedenis. Maar de markt herstelde ook verrassend snel, geholpen door ongekende fiscale en monetaire stimuleringsmaatregelen.
De huidige situatie verschilt in die zin dat de economische fundamenten sterker zijn dan in 2020, maar de beleidsreactie zou beperkter kunnen zijn vanwege inflatiezorgen. Fed-voorzitter Jerome Powell heeft gewaarschuwd dat tarieven de inflatieverwachtingen kunnen opdrijven, wat de Fed's vermogen om de economie te stimuleren zou kunnen beperken.
Koopkansen in tijden van paniek
Terwijl de meeste beleggers in paniek raken tijdens marktcrashes, zien de besten onder hen juist kansen. Zoals Buffett fameus opmerkte: "Wees angstig wanneer anderen hebzuchtig zijn, en hebzuchtig wanneer anderen angstig zijn."
De huidige extreme angst in de markt, zoals weerspiegeld in de Fear and Greed Index, suggereert dat er aanzienlijke koopkansen kunnen ontstaan voor gedisciplineerde beleggers met een langetermijnperspectief. Hier zijn enkele strategieën die topbeleggers toepassen:
Focus op bedrijven die een recessie kunnen overleven
De beste beleggers concentreren zich op bedrijven met sterke balansen, lage schulden en duurzame concurrentievoordelen. Deze bedrijven kunnen niet alleen een recessie overleven, maar komen er vaak sterker uit doordat ze marktaandeel kunnen winnen van zwakkere concurrenten.
Let op waarderingen
Marktcrashes brengen vaak de waarderingen van zelfs de sterkste bedrijven omlaag tot aantrekkelijke niveaus. Topbeleggers zoals Buffett en Klarman gebruiken deze momenten om hoogwaardige bedrijven tegen kortingsprijzen te kopen.
De huidige marktdaling heeft de koers-winstverhouding van de S&P 500 teruggebracht tot meer redelijke niveaus, wat kansen creëert voor waardebeleggers die geduldig hebben gewacht, met de FWD P/E van de S&P 500 nu onder elk gemiddelde van de afgelopen 10 jaar:
Blijf gedisciplineerd en (tot op zekere hoogte) emotieloos
De grootste fout die beleggers maken tijdens marktcrashes is het laten leiden van hun beslissingen door emoties in plaats van analyse. Paniekverkopen op de bodem en FOMO-aankopen (Fear Of Missing Out) op de top zijn veelvoorkomende valkuilen.
Topbeleggers blijven gedisciplineerd en houden zich aan hun beleggingsfilosofie, ongeacht de marktomstandigheden. Ze hebben een plan voor zowel stijgende als dalende markten en laten zich niet afleiden door korte termijn marktbewegingen.
De huidige marktcrash, veroorzaakt door tariefbeleid en handelsspanningen, heeft geleid tot extreme angst onder beleggers. De Fear and Greed Index op een niveau van 4 weerspiegelt een panieksfeer die we zelden zien. Maar zoals de geschiedenis ons leert, creëren deze momenten van extreme angst vaak de beste kansen voor langetermijnbeleggers.
De beste beleggers ter wereld, zoals Warren Buffett, Ray Dalio en Seth Klarman, hebben zich voorbereid op deze momenten door cash aan te houden, schulden te vermijden en zich te concentreren op fundamentele waarde. Ze zien marktcrashes niet als rampen, maar als kansen om hoogwaardige bedrijven tegen kortingsprijzen te kopen.
Voor de gemiddelde belegger is de les duidelijk: blijf gefocust op de lange termijn, vermijd emotionele beslissingen en wees voorbereid om te handelen wanneer anderen in paniek zijn. De huidige marktomstandigheden bieden wellicht precies zo'n kans.
Comments