Wat staat er te gebeuren nu alle signalen op groen staan voor renteverlagingen?
In het kort:
De recente daling van de inflatie, exclusief huisvestingskosten, tot 1,8% opent de deur voor meerdere renteverlagingen door de Fed.
Huisvestingskosten, goed voor een derde van de CPI, vertonen de laagste jaarlijkse stijging sinds april 2021.
De markt verwacht dat de eerste renteverlaging zal plaatsvinden tijdens de FOMC-vergadering in september 2024, met meer verlagingen tegen het einde van het jaar.
Over het algemeen hebben rentetarieven en de aandelenmarkt een omgekeerde relatie. Wanneer de rentetarieven stijgen, dalen de aandelenkoersen vaak omdat het duurder wordt voor bedrijven om te lenen. Dit betekent dat bedrijven minder geld beschikbaar hebben om te investeren en hun cashflow stabiel te houden, wat de aandelenkoersen onder druk zet. Het omgekeerde geldt wanneer rentetarieven dalen: lenen wordt goedkoper, wat leidt tot meer investeringen en hogere aandelenkoersen.
De afgelopen maanden zijn de inflatiecijfers, exclusief de stijgende huisvestingskosten, significant gedaald. Volgens de cijfers van juni 2024 is de inflatie zonder deze kosten gedaald tot 1,8%. Dit betekent dat de drempel voor een renteverlaging, zoals gesteld door Fed-voorzitter Powell, ruimschoots is gehaald. Voor tien van de afgelopen dertien maanden is de inflatie exclusief huisvestingskosten onder de 2% gebleven, wat de weg vrijmaakt voor meerdere renteverlagingen door de Federal Reserve.
Huisvestingskosten vormen ongeveer een derde van de Consumer Price Index (CPI). De methode van het Bureau of Labor Statistics (BLS) heeft deze kosten echter op een kunstmatige manier verhoogd, wat de algehele inflatiecijfers heeft vertekend. De jaarlijkse stijging van de eigenaren-equivalent huurindex was in juni 2024 3,37%, de laagste sinds april 2021. Dit heeft een groot effect gehad op de daling van de totale CPI, wat verdere renteverlagingen rechtvaardigt.
Een lage renteomgeving ontstaat wanneer de risicovrije rente, meestal vastgesteld door een centrale bank, langdurig lager is dan het historische gemiddelde. In de Verenigde Staten wordt deze rente vaak gedefinieerd door de rente op staatsobligaties. Extreme vormen van deze situatie zijn nul- en negatieve rentetarieven.
Waarom lage rentes worden toegepast
Na de financiële crisis van 2008-2009 hebben veel ontwikkelde landen hun rentetarieven drastisch verlaagd om economische groei te stimuleren en deflatie te voorkomen. Door de rente te verlagen, wordt het goedkoper om geld te lenen, wat investeringen in zowel fysieke als financiële activa aanmoedigt. Dit beleid is bedoeld om de economie nieuw leven in te blazen door consumentenuitgaven en zakelijke investeringen te bevorderen.
Voordelen van een lage renteomgeving
Goedkopere leningen: Voor consumenten betekent een lage rente dat hypotheken, persoonlijke leningen en andere kredietvormen goedkoper worden. Dit verlaagt de maandelijkse betalingen en maakt het aantrekkelijker voor nieuwe kopers om de woningmarkt te betreden.
Stimulering van uitgaven: Meer besteedbaar inkomen kan leiden tot grotere aankopen en een toename van de vraag naar goederen en diensten. Dit kan een positieve spiraal van economische activiteit veroorzaken.
Zakelijke investeringen: Voor bedrijven worden de kosten voor het lenen van kapitaal voor uitbreidingen en investeringen lager, wat kan leiden tot een toename van de bedrijfsinvesteringen en uiteindelijk economische groei.
Nadelen van een lage renteomgeving
Lagere spaarrentes: Voor spaarders zijn lage rentetarieven minder gunstig omdat de opbrengsten op spaarrekeningen en andere conservatieve beleggingsvormen laag zijn. Dit kan leiden tot minder spaargeld en meer risicovolle beleggingen.
Bank winstgevendheid: Banken kunnen hun rentemarges zien dalen omdat de inkomsten uit rente op leningen afnemen. Dit kan de winstgevendheid van financiële instellingen onder druk zetten.
Toename van schulden: Lagere rente kan consumenten en bedrijven aanmoedigen om meer schulden aan te gaan. Hoewel dit op korte termijn economisch voordeel kan opleveren, kan het op lange termijn problemen veroorzaken wanneer de rentetarieven weer stijgen en de schuldverplichtingen duurder worden.
Voorbeelden uit de praktijk
Na de financiële crisis van 2008 daalde de rente in de Verenigde Staten tot bijna 0%, wat resulteerde in een langdurige periode van lage rentes die duurde tot ongeveer 2017. In 2019 begonnen de rentes weer te dalen en vielen tijdens de COVID-19 pandemie opnieuw bijna tot 0%. Dit heeft geleid tot een omgeving waarin leners profiteren van goedkope kredietmogelijkheden, terwijl spaarders en banken de nadelen ervaren van lagere rente-inkomsten.
De markt verwacht dat de eerste renteverlaging zal plaatsvinden tijdens de FOMC-vergadering in september 2024, met mogelijk nog (statistisch gezien) anderhalve verlaging tegen het einde van het jaar. De dalende inflatie, vooral zonder de huisvestingskosten, heeft ervoor gezorgd dat de Fed weinig reden heeft om niet snel en ingrijpend te handelen. Daarnaast toont een vergelijking van de CPI exclusief energie met de 5-jaars Treasury yields dat de rentetarieven nog verder zouden kunnen dalen.
De economische omstandigheden en de dalende inflatiecijfers, exclusief huisvestingskosten, maken de weg vrij voor meerdere renteverlagingen door de Federal Reserve. Dit zal naar verwachting beginnen tijdens de FOMC-vergadering in september 2024 en kan doorgaan met meer verlagingen later dit jaar. De daling van de huisvestingskosten speelt hierbij een cruciale rol en heeft de algemene inflatie aanzienlijk verminderd, wat verdere economische verlichting mogelijk maakt.
Heb je vragen of opmerkingen? Stuur dan een e-mail naar rens@debelegger.nl
Comments