Wat is een 401k?

Iedere Amerikaanse finance guru heeft het over een 401k. Nee, dat is geen nieuw model van een robotstofzuiger, maar een soort pensioenplan dat veel Amerikanen gebruiken. Een 401k is een spaarrekening waar je een deel van je salaris op kunt zetten, voordat je belasting betaalt. Je werkgever kan ook een bijdrage leveren aan je 401k, als een extraatje. Het idee is dat je zo een mooi bedrag opbouwt voor je oude dag, en dat je dan pas belasting betaalt over het geld dat je opneemt.

Klinkt goed, toch? Nou, niet zo snel. Er zitten namelijk nogal wat haken en ogen aan een 401k. Ten eerste kun je niet zomaar bij je geld komen als je het nodig hebt. Als je voor je 59e geld opneemt uit je 401k, moet je een boete betalen van 10% bovenop de belasting. Dat kan flink aantikken als je bijvoorbeeld je baan verliest of een medische noodsituatie hebt. Ten tweede heb je geen garantie dat je geld veilig is. Je moet zelf kiezen hoe je je geld belegt in verschillende fondsen, en die kunnen in waarde stijgen of dalen. Als de beurs instort vlak voordat je met pensioen gaat, kun je flink de pineut zijn. Ten derde heb je geen idee hoeveel belasting je uiteindelijk moet betalen over je 401k. De belastingtarieven kunnen veranderen in de loop der tijd, en misschien kom je in een hogere schijf terecht als je met pensioen gaat. Dan kun je alsnog een flinke hap uit je appeltaart zien verdwijnen.

Dus waarom doen Amerikanen dit?

Nou, omdat ze vaak geen andere keus hebben. In de VS is er geen algemeen pensioenstelsel zoals in Nederland. Je bent grotendeels afhankelijk van wat je werkgever aanbiedt, en dat kan nogal verschillen. Sommige werkgevers hebben een traditioneel pensioenplan, waarbij je een vast bedrag per maand krijgt als je met pensioen gaat. Maar die worden steeds zeldzamer, omdat ze te duur zijn voor de werkgevers. Andere werkgevers hebben helemaal geen pensioenplan, en dan moet je het zelf uitzoeken. Dan is een 401k beter dan niets.

Maar zou een 401k ook werken in Nederland?

Ik denk het niet. Ten eerste hebben we hier al een goed pensioenstelsel, waarbij iedereen die werkt of heeft gewerkt recht heeft op een basisuitkering van de overheid (de AOW) en meestal ook op een aanvullend pensioen van de werkgever of de sector waarin hij of zij werkt. Dat geeft veel meer zekerheid en stabiliteit dan een 401k. Ten tweede hebben we hier andere fiscale regels, waardoor het minder aantrekkelijk is om geld opzij te zetten voor later. We betalen hier namelijk vermogensbelasting over ons spaargeld boven een bepaalde drempel (de box 3-heffing). Dat betekent dat we elk jaar een percentage van ons spaargeld moeten afdragen aan de fiscus, ongeacht of we er rendement op maken of niet. Dat maakt sparen minder lonend dan beleggen of uitgeven.

Kortom, een 401k is een typisch Amerikaans fenomeen dat past bij hun cultuur en systeem, maar niet bij het onze. Ik ben blij dat ik in Nederland woon en kan genieten van ons sociale vangnet en onze solidaire pensioenvoorziening.

In Nederland bestaat er wel zoiets als pensioen beleggen. Check wat dit is hier.

Deze content is onafhankelijk, zonder samenwerking met andere partijen & enken informatief! Mocht je mee willen praten met gelijkgestemden - word dan nu lid!