Waarom de recente groei in China misschien niet is wat het lijkt

In het kort:

• De Chinese productieactiviteit nam in november voor de tweede maand op rij toe, met een PMI-score van 50,3, de hoogste in zeven maanden.

• Stimulansmaatregelen van de Chinese overheid lijken effect te hebben, hoewel nieuwe Amerikaanse handelstarieven onder Trump een bedreiging vormen voor de groei.

• Ondanks signalen van herstel blijft de vraag zwak, en blijven winsten onder druk staan, met verdere beleidsmaatregelen nodig om de groei te waarborgen.

  
  

In november groeide de productieactiviteit in China voor de tweede opeenvolgende maand. De Purchasing Managers' Index (PMI), een belangrijke indicator van de gezondheid van de productiesector, steeg naar 50,3. Dit cijfer, boven de grens van 50 die groei van krimp scheidt, vertegenwoordigt het hoogste niveau in zeven maanden, zoals je ook hieronder goed kan zien:

De PMI in China:

Bron: Statista

De stijging, van 50,1 in oktober en de zojuist gerapporteerde 50,3 in november, overtrof de verwachtingen van analisten (50,2 volgens een Reuters-peiling). Deze groei weerspiegelt de eerste effecten van grootschalige stimuleringsmaatregelen door de Chinese overheid. Na maanden van dalende producentenprijzen en afnemende orders, lijken beleidsaanpassingen eindelijk door te sijpelen in de fabrieken. Toch blijft de sector kwetsbaar door mogelijke nieuwe Amerikaanse tarieven en een onzekere wereldwijde vraag.

Stimulansmaatregelen hebben zichtbaar effect

Sinds september heeft China diverse maatregelen genomen om de economie te ondersteunen. Zo werd in november een stimuleringspakket van 10 biljoen yuan (ongeveer €1,26 biljoen) aangekondigd om de financiële druk op gemeenten te verlichten. Ook lanceerde de centrale bank haar grootste stimulus sinds de pandemie. Het doel is om de groeidoelstelling van 5% voor 2024 te halen.

De groei van de Chinese economie per kwartaal:

Bron: TradingEconomics

De PMI-cijfers laten zien dat de binnenlandse vraag langzaam herstelt: het aantal nieuwe orders steeg voor het eerst in zeven maanden. Exportorders bleven echter voor de zevende maand op rij dalen, wat de aanhoudende uitdagingen in internationale handel laat zien.

Volgens Zhang Liqun, een analist bij het China Logistics Information Center, zijn de signalen van economisch herstel duidelijker geworden. “De effectiviteit van stimuleringsmaatregelen neemt toe, maar onvoldoende vraag blijft een grote beperking voor productieactiviteiten.”

Dreiging van nieuwe Amerikaanse handelstarieven

Net als het Chinese herstel voorzichtig momentum lijkt te krijgen, vormen de dreigende handelstarieven van Donald Trump een ernstige uitdaging. Trump, die in januari aan zijn tweede termijn begint, kondigde aan een tarief van 10% te willen heffen op import. Hij eist ook dat Beijing actie onderneemt tegen de productie en export van chemicaliën die in fentanyl worden gebruikt, wat een groot probleem is in Amerika (het eindproduct fentanyl).

Zoals ik gisteren al noemde in mijn artikel over de plannen van de FED in 2025: een recente studie van de National Retail Federation onderzocht de mogelijke gevolgen van twee scenario’s waarin Trump zijn volledige tariefagenda zou doorvoeren. In Scenario A wordt een algemene invoerheffing van 10% ingevoerd, met daarbovenop een extra tarief van 60% specifiek voor Chinese import. In Scenario B lopen deze tarieven verder op, met een algemene invoerheffing van 20% en een aanvullende heffing van maar liefst 100% op goederen uit China.

De uitkomsten van de studie laten zien dat beide scenario’s grote economische impact op consumenten in de VS zouden hebben. Bedrijven en consumenten worden geconfronteerd met hogere kosten, wat kan leiden tot stijgende inflatie. Daarnaast wordt verwacht dat dergelijke maatregelen handelsstromen ernstig zullen verstoren, met potentieel negatieve gevolgen voor wereldwijde supply chains en economische groei. Deze risico’s onderstrepen de bredere onzekerheid over het handelsbeleid en de macro-economische implicaties daarvan voor de komende jaren.

Het effect van deze tarieven op de eindconsument:

Bron: Yahoo Finance

Tijdens zijn verkiezingscampagne hintte Trump ook op tarieven van meer dan 60% op specifieke Chinese goederen. Dit zou de export, een cruciale motor van de Chinese economie, zwaar treffen. Analisten merken op dat de recente stijging van de export in oktober (boven verwachting) waarschijnlijk te danken is aan een ‘race’ om goederen te verzenden vóór de invoering van nieuwe tarieven. Het is dus de vraag hoelang dit zal duren, en in hoeverre China geraakt zal gaan worden zodra Trump dit daadwerkelijk doorvoert.

Uitdagingen per sector: industrie, vastgoed en diensten

Naast de uitdagingen in de maakindustrie kampt China met aanhoudende problemen in de vastgoedsector. Hoewel de verkoopdalingen in vastgoed in november iets afnamen, blijft het segment zwak. Dit drukt niet alleen op de investeringen maar ook op de algehele vraag in de economie.

De non-manufacturing PMI, die de bouw- en dienstensector dekt, daalde in november naar 50,0, tegen 50,2 in oktober. Dit betekent dat de groei in de dienstensector vrijwel stagneerde.

De industriële productie vertraagde licht, terwijl industriële winsten ook bleven dalen. Dit benadrukt hoe moeilijk het is om bedrijven winstgevend te houden in China, ondanks beleidsmaatregelen.

Kijken naar 2025: onzekerheden en beleidsopties

De vooruitzichten voor 2025 blijven onzeker. Hoewel experts, zoals Zhang Zhiwei van Pinpoint Asset Management, verdere fiscale stimulans verwachten, is de omvang en samenstelling daarvan onduidelijk. Veel bedrijven stellen investeringsbeslissingen uit vanwege de dreigende handelsoorlog. Op de Centrale Economische Werkconferentie in december zal mogelijk meer duidelijkheid komen over het economische beleid van volgend jaar.

Ondanks de positieve signalen van herstel, zoals groeiende retailverkopen en stabiliserende vastgoedverkopen, zijn aanvullende maatregelen zeker nodig om duurzame groei te waarborgen. Het blijft de vraag of Beijing de groei van de binnenlandse vraag voldoende kan aanjagen om externe schokken, zoals de Amerikaanse tarieven, te compenseren.

China's recente economische data wijzen op een voorzichtig herstel, maar de fundamenten blijven zwak. Nieuwe orders en export blijven kwetsbaar, terwijl de winstgevendheid van bedrijven onder druk staat. Met Trump’s harde handelsbeleid aan de horizon en een stagnerende binnenlandse vraag, staat de Chinese regering voor een enorme uitdaging. De komende maanden zullen cruciaal zijn om te bepalen of de tweede grootste economie ter wereld deze obstakels kan overwinnen.