Verwacht de beurs te veel van renteverlagingen? Dit zeggen analisten

In het kort:

• Eindejaarsrally en optimisme: beurzen stijgen door het geloof in afnemende inflatie, wat een vroege eindejaarsrally lijkt te veroorzaken.

• Financiële markten in beweging: Europese aandelenmarkten bereiken hoogten, obligaties boeken winsten, maar scepticisme heerst over te optimistische renteverwachtingen.

• ECB en Federal Reserve: De ECB overweegt renteverlagingen na eerdere verhogingen, terwijl de Federal Reserve optimisme kan brengen met neutraal beleid. (geen verhoging/verlaging rente). Beleggers blijven voorzichtig optimistisch.

De eindejaarsrally lijkt dit jaar vroeg van start te zijn gegaan. De aandelenkoersen stijgen al wekenlang, en deze trend geldt ook voor obligaties. Het optimisme in de markt wordt aangewakkerd door het geloof dat de ongekende inflatiegolf van de afgelopen twee jaar eindelijk afneemt, waardoor centrale banken hun rem op de economie kunnen loslaten. Maar rijden beleggers zichzelf niet voorbij?

Enthousiasme op de beurs

De Amsterdamse AEX-index sloot afgelopen vrijdag bijna 10% hoger dan eind oktober, terwijl de pan-Europese Stoxx 600 het hoogste punt bereikte sinds februari vorig jaar. Zelfs de Duitse DAX bereikte een nooit eerder gezien niveau. Op staatsobligaties worden ook flinke winsten geboekt, wat nu leidt tot aanzienlijke dalingen in de effectieve rendementen. De Nederlandse kapitaalmarktrente daalde van 3,33% in oktober naar 2,51% en de Amerikaanse tienjaars-yield zakte van 5,02% naar 4,14%.

IJdele hoop?

De onverwachte daling van de inflatie heeft de hoop op een snelle renteverlaging aangewakkerd, maar econoom Ulrike Kastens van DWS waarschuwt dat deze hoop misschien ijdel is. De strijd tegen inflatie is nog niet voorbij, en het tekort aan arbeidskrachten, vooral in de dienstensector, blijft een bron van inflatiegevaar. De Federal Reserve en de Europese Centrale Bank komen deze week bijeen om hun rentebeleid te bespreken, maar verwacht geen directe renteverlagingen, aldus Kastens.

Toch prijst de geldmarkt al een vol procent aan renteverlagingen in voor 2024 door de Federal Reserve, te beginnen in mei. De ECB zou zelfs al in maart kunnen beginnen. Analisten zijn echter sceptisch over deze optimistische voorspellingen. Claudio Irigoyen van Bank of America verwacht bijvoorbeeld slechts drie stapjes van 25 basispunten.

Ondanks de vooruitzichten hebben de verwachtingen al effect. Nederlandse hypotheekbanken eisen nu lagere leenvergoedingen, terwijl bedrijvenover de hele wereld zich haasten om te profiteren van de dalende marktrentes. In november gaven Amerikaanse en Europese bedrijven gezamenlijk bijna €230 miljard aan obligaties uit, een stijging van 57% ten opzichte van oktober.

Gemengde vooruitzichten voor bedrijven

Beleggingsstrateeg Joost van Leenders van Van Lanschot Kempen betwijfelt of deze optimistische voorspellingen realistisch zijn. Hij waarschuwt dat als de inflatie daadwerkelijk afneemt, de aandacht zal verschuiven naar groei of het gebrek daaraan. Lagere rentes kunnen de aandelenmarkten dan niet automatisch omhoog stuwen.

Een lichtpuntje komt van de oliemarkt, waar de prijs van een vat Noordzeeolie is gedaald van bijna $97 eind september naar $75. Goedkopere olie draagt bij aan verdere inflatiedaling en verlaagt de kosten voor bedrijven, waardoor gezinnen meer geld overhouden voor andere uitgaven.

ECB vs. Federal Reserve: verschillende manieren van aanpak

Terwijl de Europese Centrale Bank (ECB) haar rentevergadering houdt, is de vraag of zij werkelijk van mening is veranderd. Beleggers zijn ervan overtuigd dat na een reeks snelle renteverhogingen, de ECB nu moet nadenken over verlagingen. Het verschil tussen de ECB en de Federal Reserve is opvallend: Europa lijkt achter te lopen op de VS, waar een zachte landing wordt verwacht, en de economie goed presteert.

Speculaties over rente in Europa

ECB-directielid Isabel Schnabel suggereerde onlangs een mogelijke koerswijziging door te stellen dat verdere renteverhogingen wellicht niet nodig zijn om de inflatie in 2025 naar het streefniveau van 2% terug te brengen. Handelaren interpreteren dit als een teken dat de ECB klaar is voor renteverlagingen. De markt heeft al een eerste verlaging van 25 basispunten ingeprijsd voor maart.

Discussie over aanpak ECB

Economen waarschuwen echter voor te veel optimisme. Analisten van ING stellen dat het monetaire beleid van de ECB weliswaar effect heeft via het bankenkanaal, maar dat er nog uitdagingen komen. De kosten voor huishoudens en bedrijven zullen stijgen wanneer bestaande leningen aflopen, wat gevolgen kan hebben voor toekomstige investeringen. De verkrapping van het monetaire beleid is volgens hen nog niet volledig zichtbaar.

Econoom Erik Nielsen van UniCredit beweert zelfs dat de ECB een beleidsfout heeft gemaakt door de rente te verhogen tot boven de '2%-3%'. Hij betoogt dat de inflatie is gedaald naar onder de 1% in de afgelopen drie maanden, en dat de ECB een verkeerde koers vaart door vast te houden aan een strak monetair beleid.

Nielsen benadrukt het grote verschil tussen de inflatieschok en beleidsreacties in de eurozone en de Verenigde Staten. Europa heeft niet geprofiteerd van hogere grondstofprijzen, terwijl de VS wel profiteerde van hogere overheidsbestedingen en groei. Hij waarschuwt dat de ECB mogelijk te weinig doet om de economie te ondersteunen.

Focus op de Federal Reserve

De Federal Reserve staat deze week ook in de schijnwerpers. Beleggers kijken uit naar de nieuwe economische prognoses en renteverwachtingen. Als de Fed de markt geruststelt met een geleidelijke aanpak, zou dit positieve gevolgen kunnen hebben voor zowel Amerikaanse als Europese markten.

Conclusie: voorzichtig optimisme

Terwijl beleggers genieten van de stijgende koersen, is voorzichtigheid geboden. Het optimisme over renteverlagingen kan ijdel blijken als de inflatie zich niet zo snel terugtrekt als gehoopt. De komende weken zullen cruciaal zijn voor de markten, waarbij zowel de ECB als de Fed het delicate evenwicht tussen inflatiebestrijding en economische groei moeten bewaken.

Heb je vragen of opmerkingen? Stuur dan een e-mail naar rens@debelegger.nl