Prinsjesdag 2024: De belangrijkste maatregelen samengevat

Om maar meteen met de deur in huis te vallen wil ik beginnen met de eerste zinnen van de miljoennota voor 2025, een begin dat de visie van het nieuwe kabinet mooi samenvat:

´´We leven in Nederland in welvaart, in veiligheid en in vrijheid. We zijn

een van de gelukkigste landen ter wereld. Onze welvaart is geen toeval of

natuurwet. We hebben het zelf verworven, door hard te werken, zuinig te zijn

met geld en de juiste keuzes te maken. Dit kabinet wil spaarzaam omgaan

met schaarse middelen zodat we ons kunnen aanpassen aan veranderende

omstandigheden, en generaties na ons er ook van kunnen genieten. Zodat

er ook in de toekomst genoeg geld is om ons land veilig te houden, voor

goede zorg en goed onderwijs.´´

Nederland heeft als open economie baat bij stabiliteit binnen de eurozone, en het kabinet blijft vasthouden aan de Europese begrotingsregels zoals opgenomen in het Stabiliteits- en Groeipact (SGP). Hoewel de Nederlandse overheidsschuld relatief laag is (44,2% bbp in 2024), ziet het Centraal Planbureau (CPB) de schuldquote in de toekomst oplopen tot ruim 70% in 2038​. Deze toename wordt gedreven door begrotingstekorten en structurele uitdagingen zoals vergrijzing en stijgende investeringen in infrastructuur en veiligheid. De impact van een stijgende schuld kan groot zijn, vooral als deze leidt tot hogere financieringskosten voor de overheid.

Een centraal thema in de nota is daarom ook het herstel van begrotingsdiscipline. De 3%-norm voor het begrotingstekort en de 60%-norm voor de overheidsschuld uit het Stabiliteits- en Groeipact zijn leidende kaders in deze nota. Hoewel Nederland in 2024 voldoet aan deze normen, zijn de vooruitzichten op middellange termijn zorgwekkend. Het kabinet verwacht een tijdelijk tekort van 3,7% in 2026 als gevolg van eenmalige kosten, zoals de kapitaaldekking van militaire pensioenen​. Dit dwingt Nederland om proactief beleid te voeren om het tekort weer onder controle te krijgen.

Bron: Miljoenennota 2025

Het is noodzakelijk dat Nederland binnen de Europese normen blijft opereren en dat de overheid ruimte creëert om in tijden van crisis snel te kunnen ingrijpen. Hierbij wordt verwezen naar het succes van het trendmatige begrotingsbeleid, waarin uitgavenkaders voor de lange termijn worden vastgelegd en meevallers worden gebruikt om buffers op te bouwen​

Bron: Miljoenennota 2025

Met de Miljoenennota voor 2025 zet het kabinet in op koopkrachtverbetering, economische stabiliteit en versterking van het vestigingsklimaat. Minister Heinen benadrukte in de nota dat "geld eerst verdiend moet worden voordat je het kunt uitgeven". Deze begroting, gezien als de "startnota van het kabinet", legt de nadruk op verantwoord financieel beleid en spaarzaamheid met overheidsmiddelen. Hieronder heb ik de belangrijkste maatregelen opgesomd uit deze nota en wat het meeste opviel.

Koopkracht en inkomens: Gemiddeld gaan huishoudens er 0,7% op vooruit in 2025. Dit is een gematigder stijging dan eerder werd verwacht, wat volgens het kabinet zorgt voor balans tussen werkenden, uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden. Door de invoering van een nieuwe, lagere schijf in de inkomstenbelasting zal werken lonender worden. Tegelijkertijd worden verschillende toeslagen, zoals het kindgebonden budget en de huurtoeslag, verhoogd om de bestaanszekerheid te verbeteren.

Belastingbeleid en lastenverlichting: Het kabinet wil het vestigingsklimaat voor ondernemers verbeteren door structurele lastenverlichting van bijna €1,5 miljard per jaar in te voeren. Er wordt geïnvesteerd in innovatie en scholing, zodat Nederland aantrekkelijk blijft voor bedrijven. Tegelijkertijd worden complexe belastingregels vereenvoudigd, vooral voor mensen met een ziekte of handicap.

Asiel- en migratiebeleid: Het kabinet zet stevig in op een strenger asielbeleid, waarbij Nederland de koploper in Europa wil worden op het gebied van toelatingsregels. Maatregelen zoals het beperken van gezinshereniging en versobering van de opvang moeten de instroom van migranten aanzienlijk beperken. Er wordt €95 miljoen vrijgemaakt om dit strengere beleid door te voeren, waaronder strengere regels voor herhaalde asielaanvragen.

Zorgkosten: De zorgpremie stijgt in 2025 naar verwachting met €10 per maand, waardoor de gemiddelde premie op €156 per maand komt. Om lagere inkomens te compenseren, wordt de zorgtoeslag licht verhoogd. Het eigen risico blijft op €385, met een geplande verlaging naar €165 in 2027. Daarnaast wordt er €30 miljoen per jaar extra geïnvesteerd in de geestelijke gezondheidszorg om de wachtlijsten te verkorten.

Woningmarkt en infrastructuur: Het kabinet wil 100.000 nieuwe woningen per jaar bouwen, met een specifieke focus op woningen voor ouderen en betaalbare huurwoningen. De overdrachtsbelasting voor beleggers wordt verlaagd van 10,4% naar 8%, wat investeren in huurwoningen aantrekkelijker maakt. Tegelijkertijd worden vertragende lokale bouwregels aangepakt. Voor infrastructuur is een budget van €2,5 miljard beschikbaar, met onder andere investeringen in spoorlijnen zoals de Nedersaksen spoorlijn en projecten om de dijken en waterwerken te versterken.

Bron: Miljoenennota 2025

Defensie en veiligheid: Voor het eerst in 30 jaar haalt Nederland weer de NAVO-norm door 2% van het bbp aan defensie te besteden. Dit betekent een extra investering van €1,5 miljard in onder andere tanks, straaljagers en fregatten. Ook worden de AIVD en MIVD versterkt om cyberaanvallen en spionage beter aan te pakken. Politie en het Openbaar Ministerie krijgen meer middelen om georganiseerde misdaad te bestrijden, waaronder €120 miljoen extra om drugscriminaliteit aan te pakken.

Impact op ondernemers: De lastenverlichting van €1,5 miljard per jaar is vooral gericht op het behoud van een concurrerend vestigingsklimaat. Door minder regelgeving en fiscale voorspelbaarheid te bieden, wil het kabinet Nederland aantrekkelijk houden voor zowel binnenlandse als buitenlandse bedrijven. Daarnaast wordt er actief gezocht naar nieuwe ruimte voor bedrijfsvestigingen en uitbreiding van bestaande ondernemingen. Dit moet de economische groei verder stimuleren en zorgen voor meer werkgelegenheid, wat cruciaal is om de arbeidsmarktkrapte te verminderen.

Internationale handel en ontwikkelingshulp: Hoewel het kabinet zwaar bezuinigt op ontwikkelingshulp (een afname van €300 miljoen in 2025, oplopend naar €2,4 miljard in 2027), blijft het steun bieden aan Oekraïne met een bijdrage van €252 miljoen voor wederopbouw en humanitaire hulp. Tegelijkertijd wordt €100 miljoen geïnvesteerd in het bevorderen van internationale handel, waarmee Nederlandse bedrijven die ook in het buitenland actief zijn ondersteund worden.

Dit alles moet gaan zorgen voor de volgende inkomsten en uitgaven:

Uitgaven:

Bron: Miljoenennota 2025

Inkomsten:

Bron: Miljoenennota 2025

De Miljoenennota 2025 bestaat simpel gezegd uit een balans tussen economische groei en financiële verantwoordelijkheid. Het kabinet zet in op een verbeterd vestigingsklimaat voor ondernemers, lastenverlichting, en maatregelen die de koopkracht verbeteren.

Tegelijkertijd wordt er strengere controle gehouden op de overheidsuitgaven, vooral door bezuinigingen op onder andere onderwijs en ontwikkelingshulp. Het asielbeleid wordt aanzienlijk aangescherpt, en er worden grote investeringen gedaan in defensie, veiligheid en infrastructuur. De komende maanden zal blijken in hoeverre deze plannen de steun van de Tweede Kamer krijgen. Voor de gehele miljoennota van 2025, klik op deze link, om hem te downloaden!