Leren van de rijken: Zo bouw je een vermogen op

In het kort:

De kloof tussen arm en rijk groeit, mede door slimme financiële constructies en dalende belastingtarieven voor de rijken.
Het opbouwen van vermogen vereist een combinatie van geduld, lange termijn focus, en slimme investeringen, vooral via beleggen.
Technologische vooruitgang biedt kansen om met weinig middelen een eigen bedrijf te starten en vermogen op te bouwen, zelfs zonder groot startkapitaal.

Het lijkt vaak alsof de rijksten der aarde met een magisch recept hun vermogen weten te vermeerderen, terwijl gewone mensen moeite hebben om financieel vooruit te komen, vooral in tijden van stijgende inflatie en economische onzekerheid. Toch zijn er lessen te trekken uit de manieren waarop de rijkst mensen hun vermogen opbouwen, die ook voor de gemiddelde Nederlander waardevol kunnen zijn.

Recent onderzoek van Oxfam Novib wijst opnieuw op de groeiende kloof tussen arm en rijk, een fenomeen dat de afgelopen decennia alleen maar erger is geworden. De belastingdruk op de hoogste inkomens, erfenissen, dividenden en bedrijfswinsten is in veel rijke landen significant gedaald, wat heeft bijgedragen aan de enorme vermogensgroei onder de rijken. Terwijl de superrijken gebruik maken van slimme financiële constructies om hun belastingafdrachten te minimaliseren, worstelen veel gewone Nederlanders om hun hoofd boven water te houden. Dit roept de vraag op: is het voor de gemiddelde Nederlander nog mogelijk om een vermogen op te bouwen?

Volgens Bas van Bavel, hoogleraar sociale en economische geschiedenis, begint het antwoord op deze vraag bij het definiëren van wat vermogen precies is. Hij omschrijft vermogen als ‘privébezit dat na je dood vererft’. Hierbij rekent hij pensioenopbouw niet mee, aangezien dit vervalt bij overlijden. Van Bavel stelt dat het hebben van vermogen de snelste weg is naar vermogensgroei. Simpel gezegd: wie al vermogen heeft, kan dat vermogen relatief eenvoudig laten groeien. Dit komt doordat vermogen zichzelf vermeerdert, vooral als het goed beheerd wordt en slim wordt geïnvesteerd.

Toch is de verdeling van vermogen in Nederland scheef. Veel huishoudens hebben een negatief vermogen of bezitten slechts een klein bedrag, wat hen kwetsbaar maakt voor financiële tegenslagen. Voor deze groep is het moeilijk om vermogen op te bouwen, aangezien zij niet kunnen profiteren van de voordelen die vermogen biedt, zoals het genereren van passief inkomen of het kunnen investeren in groeimogelijkheden.

Jan Vanoverbeke, auteur van het boek Leren van de rijken, benadrukt dat rijkdom niet alleen afhangt van hoeveel geld je hebt, maar ook van hoe je denkt over geld. Rijke mensen laten hun geld voor hen werken; ze zijn geduldig en wachten op buitenkansen. In tegenstelling tot veel mensen, die vaak verleid worden door de waan van de dag of de belofte van snel geld, zoals met cryptovaluta of actief handelen op de beurs, blijven de rijken gefocust op de lange termijn.

Vanoverbeke merkt op dat mensen uit ondernemersfamilies vaak een voorsprong hebben, omdat zij anders denken dan werknemers. Ze zijn pragmatisch en begrijpen de waarde van eenvoudige, maar winstgevende producten of diensten. Zo kunnen ze bijvoorbeeld een bedrijf opbouwen dat een alledaags, maar essentieel product produceert, zoals toiletpapier of schoonmaakmiddelen, waarmee ze toch stabiele winstmarges behalen.

Maar wat als je niet uit een zakenfamilie komt en geen groot startkapitaal hebt? Volgens Vanoverbeke zijn de mogelijkheden om vermogen op te bouwen nog steeds aanwezig, vooral dankzij technologische vooruitgang. Het is tegenwoordig mogelijk om met relatief weinig middelen een eigen bedrijf te starten, bijvoorbeeld door een product via sociale media te verkopen of een hobby uit te bouwen tot een winstgevende webshop. De drempel om te ondernemen is lager dan ooit, wat kansen biedt voor iedereen die bereid is om de sprong te wagen.

Maar voor de meeste normale Nederlanders is de beste manier om een vermogen op te bouwen toch echt door middel van beleggen. Hierbij maak je namelijk gebruik van het rente-op-rente effect. Dit principe, dat door Albert Einstein ooit werd omschreven als het achtste wereldwonder, verwijst naar het vermogen van een investering om niet alleen rendement te genereren op de oorspronkelijke inleg, maar ook op de eerder behaalde rendementen. In de loop van de tijd kan dit exponentiële groei van je vermogen betekenen.

Het proces van beleggen stelt je in staat om je geld aan het werk te zetten. Rente-op-rente is een krachtige motor zijn voor het opbouwen van vermogen, vooral over een lange periode. Stel je voor dat je €10.000 investeert met een jaarlijks rendement van 7%. Na het eerste jaar heb je €10.700. In het tweede jaar genereer je rendement op €10.700, wat resulteert in €11.449, en zo verder. Na 10 jaar is je investering gegroeid tot €19.672, en na 20 jaar tot €38.697. Dit zonder extra inleg, puur door het herinvesteren van je opbrengsten.

Ook rijke mensen begrijpen vaak dat beleggen op de lange termijn een van de meest effectieve manieren is om vermogen op te bouwen. Ze realiseren zich dat de markt op korte termijn volatiel kan zijn, maar dat het over de lange termijn meestal stijgt. Hierdoor blijven ze rustig in periodes van dalingen en maken ze geen paniekverkopen, wat het vermogen om vermogen op te bouwen kan belemmeren.

Toch waarschuwt Vanoverbeke voor zogenaamde 'finfluencers' die beleggen in risicovolle activa zoals cryptovaluta en NFT’s promoten zonder voldoende kennis te hebben. Hij benadrukt dat het belangrijk is om goed geïnformeerd te zijn en niet blindelings te vertrouwen op adviezen die vooral gericht zijn op snel gewin.

Het opbouwen van vermogen is geen gemakkelijke taak, zeker niet in een wereld waar de rijken steeds rijker lijken te worden. Toch zijn er wegen naar financieel succes, zelfs voor mensen zonder groot startkapitaal of een rijke familieachtergrond. Het begint met het ontwikkelen van de juiste mindset: geduld, focus op de lange termijn en een bereidheid om kansen te grijpen wanneer die zich voordoen. Ondernemerschap is daarbij een krachtige manier om vermogen op te bouwen, vooral in een tijd waarin technologie en het internet de drempels verlagen.