Inflatie in Nederland schiet weer omhoog: Dit betekent het voor jouw portemonnee

In het kort:

• De inflatie in Nederland steeg in november 2024 naar 4%, voornamelijk door hogere prijzen voor voedsel (+6,2%) en diensten (+5,5%), wat consumentenuitgaven en bedrijven onder druk zet.

• Nederland heeft een hogere inflatie (3,8%) dan het eurozone-gemiddelde (2,3%), door stijgende energieprijzen en kosten van gezondheidszorg en horeca.

• Renteverlagingen van de ECB proberen de economie te stimuleren, maar hardnekkige kostenstijgingen blijven een uitdaging voor consumenten, bedrijven en beleggers.

De inflatie in Nederland is in november 2024 opgeschoten naar 4%, een cijfer dat in meer dan een jaar niet zo hoog is geweest. Deze stijging is vooral te wijten aan de prijsstijgingen in de supermarkt, waar producten maar liefst 6,2% duurder zijn geworden ten opzichte van vorig jaar. Met deze cijfers wordt Nederland opnieuw geconfronteerd met prijsdruk, die niet alleen huishoudens maar ook de bredere economie beïnvloedt. Wat betekent dit voor consumenten, bedrijven en beleggers? En hoe verhoudt de Nederlandse inflatie zich tot die van de rest van de eurozone?

De grootste boosdoener achter de oplopende inflatie in Nederland is de aanzienlijke stijging van de prijzen van voedsel, dranken en tabak. Deze categorie steeg met 6,2% in november, wat weer boven de 6% was die we in oktober al zagen. Voor veel huishoudens betekent dit dat het dagelijkse boodschappen doen duurder is dan ooit.

Hoewel prijsstijgingen in voedsel en dranken een wereldwijde trend zijn, blijft Nederland opvallend hoger uitkomen dan de meeste andere EU-landen (gemiddelde 2,3%). Deze stijging wordt deels gedreven door wereldwijde verstoringen in de toeleveringsketen, stijgende energieprijzen en hogere productiekosten. Deze trend heeft ook gevolgen voor de bredere economische context, aangezien hogere voedselprijzen druk zetten op consumentenbestedingen.

Naast de hogere prijzen voor voeding en dranken, zagen we in november ook een toename in de kosten van diensten, die met 5,5% stegen. Dit is een relatief kleine stijging ten opzichte van de prijsstijgingen in oktober (5,4%), maar het wijst wel op een structurele verhoging in de kosten van veel basale diensten. Dit kan bedrijven onder druk zetten, vooral in sectoren die sterk afhankelijk zijn van arbeidsintensieve diensten, zoals horeca en gezondheidszorg.

Bedrijven die hun prijzen moeten verhogen om de gestegen kosten door te berekenen, zouden in sommige gevallen klanten kunnen verliezen. Dit kan leiden tot minder vraag naar bepaalde diensten en goederen, wat de algemene economische groei kan afremmen. De kosten van arbeid, energie en logistiek kunnen met de komende renteverlagingen van de Europese Centrale Bank (ECB) ook blijven stijgen, wat de druk op bedrijven nog verder vergroot.

Een ander opvallend punt is hoe de Nederlandse inflatie zich verhoudt tot de bredere eurozone. Nederland heeft nu een inflatie van 3,8% op basis van de Europese geharmoniseerde rekenmethode, wat het land boven het gemiddelde van de eurozone plaatst. De eurozone zelf zag een lichte stijging naar 2,3% in november, maar blijft over het algemeen relatief rustig vergeleken met Nederland. België is de enige EU-lidstaat met een hogere inflatie, die met 5% de druk voelt, maar in veel grotere economieën, zoals Duitsland, blijft de inflatie veel lager (2,4%).

De grotere inflatie in Nederland kan deels worden verklaard door de hogere kosten van diensten, zoals gezondheidszorg en horeca, die harder zijn gestegen dan in andere delen van Europa. De stijging van de energieprijzen heeft ook meer impact gehad op Nederland, waar de prijs van elektriciteit en gas vaak hoger is dan in sommige andere EU-landen.

De Europese Centrale Bank heeft al meerdere keren de rente verlaagd, met de verwachting dat dit zou helpen om de economische groei in de eurozone te stimuleren. De renteverlagingen zijn bedoeld om bedrijven en consumenten aan te moedigen om meer te lenen en uit te geven, wat op zijn beurt de economische activiteit zou moeten bevorderen.

De vraag is of deze renteverlagingen voldoende zullen zijn om de oplopende kosten voor consumenten en bedrijven te compenseren. Het risiconiveau blijft namelijk hoog, en met de oplopende energieprijzen en hogere kosten van essentiële goederen kan de inflatie hardnekkiger blijken dan verwacht. De ECB lijkt zich in een lastig parket te bevinden, waarin ze zowel de economie wil stimuleren als de inflatie onder controle wil houden. Het is een delicate balans die de komende maanden ongetwijfeld voor veel discussie zal zorgen.

Voor beleggers betekent de stijgende inflatie in Nederland dat de economie meer risico’s met zich meebrengt. De stijging van de prijzen van voedsel en diensten kan druk zetten op consumentenuitgaven, terwijl bedrijven mogelijk hogere kosten moeten doorberekenen aan klanten, wat hun winstmarges onder druk kan zetten. Dit kan vooral negatieve gevolgen hebben voor sectoren die gevoelig zijn voor prijsstijgingen, zoals de retail (denk aan winkels, maar ook bedrijven als Just Eat).

Aan de andere kant is er reden om voorzichtig optimistisch te blijven over de bredere markten. De daling van de energieprijzen en de potentiële groei in de techsector, vooral op het gebied van kunstmatige intelligentie en cloud computing, kunnen de economie verder aandrijven. Bedrijven die zich weten aan te passen aan de veranderende economische omstandigheden en tegelijkertijd blijven investeren in innovatie, kunnen profiteren van de groei in de komende jaren.