Grootste staatsfonds ter wereld focust op deze investeringen
Deze week kwam ik een interessant interview tegen met Nicolai Tangen, de CEO van het Noorse staatsinvesteringsfonds (Norges Bank Investment Management), dat verantwoordelijk is voor het beheer van $1,7 biljoen aan activa. Dit gesprek leidde vervolgens tot dit artikel, waarin ik wat wat verder in wil gaan op de inzichten die Tangen gaf over de werking van het grootste staatsinvesteringsfonds ter wereld en de uitdagingen waar ze momenteel voor staan.
In de eerste helft van 2024 behaalde het fonds een rendement van 8,6%, wat neerkomt op $138 miljard, al was dit 0,04% onder hun benchmark. Het fonds profiteerde vooral van de sterke prestaties in technologieaandelen, met een rendement van 27,9% op deze posities. Echter, hun investeringen in onroerend goed en hernieuwbare energie zorgden voor tegenvallende resultaten, met name een verlies van 17,7% op hernieuwbare energieprojecten door stijgende kapitaalkosten en tegenvallende inkomsten uit energieverkopen.
Tangen benadrukte tijdens de presentatie in agustus van de resultaten dat de technologische sector, die goed is voor bijna 25% van de aandelenportefeuille, een belangrijke aanjager was van de rendementen. Daarentegen drukten slechte resultaten in de Amerikaanse kantorenmarkt en de hoge leegstand de prestaties van de vastgoedportefeuille.
De ontwikkeling van dit grootste staatsfonds ter wereld door de jaren heen (NKr):
Bron: Norges Bank Investment Management
Het fonds waar het in dit gesprek over gaat werd in 1996 opgericht, waar er voor het eerst geïnvesteerd werd met NKr 2 miljard, inmiddels is dit gegroeid naar maar liefst NKr 19.000 miljard (ongeveer $2 biljoen). Tangen benadrukt hoe belangrijk discipline en een brede politieke consensus zijn geweest om het fonds duurzaam te laten groeien. De regel dat slechts 3% van het fonds jaarlijks mag worden besteed, voorkomt overmatige uitgaven en waarborgt de langetermijngroei. Gisteren, op 17 oktober, kwam een podcast aflevering online van de Financial Times met Tangen, na het luisteren hiervan waren er wat dingen die mij opvielen:
Concentratierisico in de markten:
Tangen liet zijn bezorgdheid blijken over de toenemende concentratie van vermogen in slechts een handvol techbedrijven, vooral in de Verenigde Staten. Bedrijven zoals Nvidia en ASML spelen een cruciale rol in de wereldwijde chipproductie, wat het risico vergroot als deze ketens verstoord worden door geopolitieke spanningen, bijvoorbeeld tussen de VS en China. Dit maakt de markten kwetsbaar, vooral nu ongeveer 20% van de Amerikaanse aandelenindex is geconcentreerd in slechts tien bedrijven.
Geopolitieke risico's en marktvolatiliteit:
Ondanks de toenemende spanningen in de wereld, zoals het conflict in Oekraïne en de situatie in het Midden-Oosten, lijken de markten tot nu toe veerkrachtig volgens Tangen. Toch waarschuwt hij dat de relatie tussen de VS en China een belangrijk risico blijft, vooral met betrekking tot Taiwan en de mondiale aanvoer van microchips. Daarnaast benoemde hij dat het volgens hem aanwezige risico van plotseling opnieuw stijgende rentetarieven door de enorme wereldwijde staatsschulden, niet onderschat mag worden.
Dit zou zorgwekkend zijn omdat dit het vertrouwen van investeerders in staatsobligaties (leningen aan overheden) kan laten afnemen, zoals we zagen in het Verenigd Koninkrijk tijdens de korte periode dat Liz Truss premier was. Toen verloor de markt het vertrouwen, wat leidde tot plotselinge en schokkende rentestijgingen. Dit soort volatiliteit kan vervolgens grote schommelingen veroorzaken in de financiële markten.
Europese uitdagingen en mogelijke kansen:
Tangen sprak ook over de moeilijke investeringsomgeving in Europa. Ondanks dat het fonds bijna een derde van zijn activa in Europese bedrijven heeft geïnvesteerd, levert dit minder rendement op dan in de VS. Dit komt door factoren zoals trage economische groei, strenge reguleringen en minder flexibele arbeidsmarkten. Interessant genoeg benoemde hij het rapport van Mario Draghi, dat ingaat op de noodzaak van grootschalige investeringen om het innovatiepotentieel in Europa te ontsluiten.
Dit rapport, gepresenteerd in september 2024, schetst een overduidelijke oproep voor jaarlijkse investeringen, om precies te zijn: van zo´n €750 tot €800 miljard, ongeveer 4,4-4,7% van het BBP van de EU. Het stelt dat Europa ver achterblijft op wereldwijde concurrenten zoals de VS en China, vooral op het gebied van technologie en industrie.
Draghi benadrukte in dit recente rapport dat de EU dringend actie moet ondernemen op gebieden zoals digitalisering, groene energie en industriële veiligheid. Er is een enorme investeringsbehoefte, met speciale aandacht voor schone technologieën, AI, en kritieke grondstoffen. Het rapport roept ook op tot hervormingen van de regelgeving en versterking van de interne markt, waarbij bijvoorbeeld financiële integratie en harmonisatie van insolventiewetgeving centraal staan.
Wat de innovatie betreft, wijst Draghi op het "innovatiegat" van de EU en dringt hij aan op sterkere ecosystemen voor onderzoek en ontwikkeling, evenals een betere commercialisering van technologieën.
Zonder deze maatregelen, waarschuwt hij, zal Europa moeite hebben om concurrerend te blijven in een snel veranderende wereld. De vraag blijft dus of Europa het leiderschap en de middelen heeft om deze veranderingen door te voeren.
Toekomst van private equity en hernieuwbare energie:
Het interview eindigde met een vooruitblik op mogelijke investeringen in private equity. Het fonds heeft onlangs een klein deel van zijn portefeuille geïnvesteerd in ongenoteerde projecten in de sector van hernieuwbare energie-infrastructuur. Tangen noemde dit een volatiele, maar interessante markt die door minder concurrentie en betere rendementen steeds aantrekkelijker wordt. Daarnaast overweegt het fonds een verdere uitbreiding naar private equity, hoewel dit nog afhankelijk is van politieke besluitvorming in Noorwegen.
Dit interview bood naar mijn mening interessante inzichten in hoe een van 's werelds grootste investeringsfondsen omgaat met de huidige economische en geopolitieke uitdagingen. Tangen laat duidelijk zien dat het niet alleen gaat om financiële cijfers, maar ook om lange termijnvisie, politieke stabiliteit en een zorgvuldige afweging van risico's.
Comentários