Deze investeringsbubbel is op dit moment aan het barsten
Een iets ander onderwerp in de wereld van beleggen dan ik normaal gewend ben hier te bespreken, maar vandaag nemen we de markt voor zeldzame Schotse whisky onder de loep. Lange tijd gold deze nichebelegging als een smakelijk alternatief voor aandelen, kunst of crypto. Voor wie wat geld over had, lonkten de rendementen op flessen van zeldzame distilleerderijen. Maar nu lijkt die droom te vervliegen. De cijfers liegen er niet om: de markt vertoont duidelijke tekenen van een bubbel die is gebarsten.
De cijfers: scherpe daling in verkoop en waarde
De markt voor zeldzame whisky krijgt flinke klappen. Volgens nieuwe cijfers van de Schotse investeringsbank Noble & Co daalde het aantal verkochte flessen dit jaar met 34%. Nog zorgwekkender is dat de waarde van deze flessen nóg harder onderuit ging: een daling van 40%. Dit terwijl de prijzen in 2023 ook al lichte tekenen van correctie vertoonden, met een waardedaling van 7%—toen nog gemaskeerd door een stijging van 10% in verkoopaantallen.
Belangrijk om te vermelden: deze cijfers betreffen specifiek het topsegment, flessen die beginnen bij een prijs van 1000 pond. Ondanks een kleine opleving in Q3 ziet het er nog niet positief uit voor deze markt:
De waarde van 1.000-10.000 Whiskey fless op veilingen per kwartaal:
Bron: Noble & Co Whiskey Intelligence report Q3 2024
Het handelsvolume tussen de 100 en 1000 pond Whiskey flessen ziet er echter ook niet rooskleurig uit:
Bron: Noble & Co Whiskey Intelligence report Q3 2024
Van happy hour naar kater: de oorzaken
Wat ooit een bloeiende markt was, lijkt nu tegen zijn limieten aan te lopen. De oorzaken zijn zowel economisch als marktspecifiek:
Wereldwijde inflatie: Met stijgende kosten en hogere rentes houden investeerders hun geld liever vast. Waar whisky jarenlang profiteerde van een laag renteklimaat, wordt luxe nu anders gewaardeerd. Dit is een mooi voorbeeld van hoe het investeringsklimaat ook veranderd door de jaren heen.
Overgeprijsde flessen: Experts zoals Jonny Fowle van Sotheby’s zien een andere oorzaak. Producenten hebben vanaf 2020 onrealistisch hoge prijzen gevraagd voor hun nieuwe flessen. Dit leidde tot verzadiging van de markt, waarbij beleggers zich begonnen af te vragen of de prijzen wel houdbaar waren. Oudere, écht zeldzame flessen lijken minder getroffen door deze trend.
Exportdaling: De bredere whisky-export kreeg een tik met een daling in volume van 10% en een waardeverlies van 18% in de eerste helft van 2024. Hier spelen geopolitieke onzekerheden een rol, zoals de handelstarieven die de VS onder Trump opnieuw wil invoeren.
Het handelsvolume in Whiskeys tussen de 100 en 1000 pond in Q3:
Bron: Noble & Co Whiskey Intelligence report Q3 2024
Een bubbel of een tijdelijke correctie?
Of de whiskyhype definitief voorbij is, blijft de vraag. Beleggingsbubbels ontstaan vaak door onrealistische verwachtingen en worden gevolgd door correcties. De whiskyprijzen werden jarenlang gestuwd door een combinatie van speculatie en goedkoop kapitaal.
De huidige correctie roept herinneringen op aan eerdere hypes zoals we in de kunst hebben gezien of bijvoorbeeld NFT’s. Toch wijst Fowle erop dat ouderdom en zeldzaamheid altijd waardevol blijven in nichemarkten. Oudere flessen van vóór 2020 blijven dan ook relatief stabiel in prijs.
Dit zien we ook terug in het volume van de markt voor flessen Whiskey tussen de 10.000 en 100.000 pond:
Bron: Noble & Co Whiskey Intelligence report Q3 2024
Van Azië naar de VS en terug
Ook de geografische dynamiek speelt een rol. De afgelopen jaren verschoof de belangrijkste afzetmarkt van Azië naar de Verenigde Staten, dankzij een sterk draaiende Amerikaanse economie. Nu dreigt echter opnieuw een verschuiving. De handelstarieven van Donald Trump kunnen Schotse producenten dwingen terug te kijken naar Azië, een markt die inmiddels meer concurrentie kent van opkomende whiskyproducenten in landen als Japan en India.
Voor beleggers die dachten dat whisky een gegarandeerd rendement zou opleveren, is de realiteit ontnuchterend. De prijzen van recent geproduceerde flessen blijven waarschijnlijk onder druk staan. Wie echter focust op écht zeldzame flessen met een bewezen trackrecord, kan nog altijd waarde vinden in de markt, voor nu in ieder geval nog. Maar zoals bij elke belegging geldt ook hier: weet waarin je investeert, en al helemaal als het gaat om Whiskey.
De whiskyhype lijkt haar hoogtepunt dus wel voorbij. Zeldzame Schotse flessen blijven aantrekkelijk voor verzamelaars en connaisseurs, maar het idee dat elke fles een jackpot kan worden, is verleden tijd. Een markt die jarenlang aanvoelde als een bijna permanente happy hour, heeft nu te maken met een flinke kater.
Comments