De goudprijs schiet bizar omhoog: Is dit het moment om te kopen?

In het kort:

• De prijs van goud steeg met 50% in een jaar en brak de grens van €90.000 per kilo, gedreven door geopolitieke spanningen, inflatiezorgen en massale aankopen door beleggers en centrale banken.

• Wereldwijde onzekerheid, zoals spanningen en economische instabiliteit, zorgt ervoor dat investeerders goud als bescherming zien, waardoor de vraag en prijs verder stijgen.

• Hoewel goud populair is als inflatiehedge, biedt het op lange termijn minder rendement dan aandelen, die productiviteit, groei en dividenden genereren.

  
  

De goudprijs heeft een historisch record gebroken. Voor het eerst in de geschiedenis is een kilo goud meer dan 90.000 euro waard. Analisten zijn het erover eens: de symbolische grens van 100.000 euro ligt binnen handbereik. Dit betekent een stijging van 50% in slechts één jaar tijd, want in februari 2024 lag de prijs nog rond 60.000 euro per kilo.

De plotselinge en forse stijging heeft een ware goudkoorts veroorzaakt, waarbij zowel beleggers als particulieren massaal hun goud willen verkopen of juist inkopen. Juweliers worden overspoeld met mensen die hun oude sieraden, munten of zilverwerk van de hand willen doen. Bij Van der Meulen Edelmetaal in Joure is het letterlijk een stormloop. “We worden platgebeld, de kilo’s vliegen hier om de oren”, zegt Sebastiaan Breitsma, een medewerker van het 226 jaar oude familiebedrijf dat zich bezighoudt met het omsmelten van edelmetalen.

En de prijsstijging van goud is geen toeval. Het edelmetaal heeft altijd al de reputatie gehad van ultieme veilige belegging. In tijden van economische en politieke onzekerheid grijpen beleggers traditioneel terug op goud, omdat het als waardevaste investering wordt gezien.

Volgens ING-econoom Bert Colijn is dat precies wat er nu aan de hand is. “Wanneer de wereld onrustig is, zoeken investeerders zekerheid. Goud biedt die zekerheid, omdat het een tastbare, schaarse grondstof is die niet afhankelijk is van de prestaties van bedrijven of overheden.” Op dit moment spelen er wereldwijd verschillende ontwikkelingen die beleggers nerveus maken en de vraag naar goud opstuwen.

Een van de belangrijkste oorzaken voor de enorme prijsstijging is de politieke onzekerheid in de Verenigde Staten. Sinds de herverkiezing van president Trump maken investeerders zich zorgen over nieuwe handelsrestricties en importtarieven op edelmetalen. De dreiging dat goud onder strengere handelsregels zou kunnen vallen, heeft ervoor gezorgd dat Amerikanen massaal goud inslaan als bescherming tegen mogelijke economische instabiliteit. Dit heeft de wereldwijde vraag flink opgedreven.

Daarnaast spelen geopolitieke spanningen een grote rol. Conflicten in het Midden-Oosten, stijgende spanningen tussen China en het Westen en de politieke onzekerheid binnen de Europese Unie maken beleggers nerveus. Hierdoor zoeken steeds meer investeerders hun toevlucht in activa die niet afhankelijk zijn van politieke beslissingen of valutabewegingen, en goud staat bovenaan die lijst.

Een andere drijvende kracht achter de stijgende goudprijs is het gedrag van centrale banken. Wereldwijd hebben verschillende centrale banken hun goudreserves vergroot, omdat ze goud zien als een stabiele reserve in tijden van economische onzekerheid. De Chinese en Russische centrale banken hebben de afgelopen jaren bijvoorbeeld grote hoeveelheden goud opgekocht, wat de vraag verder verhoogt.

Tot slot speelt ook de vrees voor inflatie een rol. Nu overheden wereldwijd miljarden blijven pompen in economische stimuleringsmaatregelen en de rente nog steeds relatief laag is, groeit de angst dat geld op de lange termijn minder waard wordt. Goud wordt vaak gezien als een manier om koopkracht te beschermen tegen inflatie, waardoor meer beleggers zich tot het edelmetaal wenden.

Toch betekent een stijgende goudprijs niet automatisch dat het een verstandige lange termijn belegging is. De afgelopen decennia heeft goud een aantal spectaculaire pieken gekend, maar ook diepe dalen. Het is een cyclisch product dat voornamelijk gedreven wordt door sentiment, in tegenstelling tot bijvoorbeeld aandelen, die gebaseerd zijn op bedrijfswinsten en groei.

Goud wordt vaak gepresenteerd als een waardevaste investering, maar in werkelijkheid blijft de prijsontwikkeling van goud grotendeels gelijke tred houden met inflatie. Over een langere periode levert het nauwelijks extra rendement op.

Een blik op de historische cijfers laat dit goed zien. In de jaren ’70 kostte een kilo goud ongeveer 1.000 dollar. Vandaag is dat ruim 65.000 dollar, wat op het eerste gezicht een spectaculaire stijging lijkt. Maar wie in dezelfde periode in de S&P 500 had belegd, zou zijn investering nog meer zien groeien. Inclusief dividendrendement is het verschil nog veel groter.

Het grote verschil tussen goud en aandelen is dat goud geen productiviteit heeft. Een aandeel vertegenwoordigt een bedrijf dat groeit, winst maakt en dividenden kan uitkeren. Goud daarentegen ligt gewoon in een kluis te wachten tot iemand bereid is er meer voor te betalen. Er is geen kasstroom, geen innovatie, geen productontwikkeling—alleen de hoop op een hogere prijs.

Ondanks de huidige hype rond goud zijn aandelen historisch gezien de beste manier om vermogen op te bouwen. Een goed geleid bedrijf genereert winsten, investeert in nieuwe technologieën en kan door de jaren heen exponentieel groeien. Dat is waarom de S&P 500 de afgelopen 50 jaar gemiddeld 7-10% per jaar aan rendement heeft opgeleverd, terwijl goud nauwelijks boven de inflatie uitkwam.

Dat betekent niet dat goud volledig genegeerd moet worden. Het kan een nuttig instrument zijn voor diversificatie en als bescherming tegen economische crisissen. Maar als belegger moet je begrijpen dat goud geen actief is dat op lange termijn exponentiële vermogensgroei oplevert. Het is een speculatief bezit dat met de economische golven meebeweegt, maar op zichzelf geen waarde toevoegt.

Wie nu in goud belegt, doet dat op een moment dat de prijs al flink is gestegen. Dat betekent dat een groot deel van de winst al is genomen door eerdere investeerders, terwijl het risico op een correctie toeneemt. Als de wereldwijde onzekerheid afneemt of beleggers zich realiseren dat goud op de lange termijn weinig extra waarde oplevert, kan de prijs zomaar dalen.

Voor wie vermogen wil opbouwen, blijft beleggen in productieve bedrijven een veel betere keuze. Aandelen genereren winsten, groeien mee met de economie en keren vaak dividenden uit. De huidige goudkoorts zal ongetwijfeld nog even aanhouden, maar wie het grotere plaatje bekijkt, weet waar de echte groei zit: niet in glanzende baren, maar in bloeiende bedrijven.