14 okt.

De 5 ratio’s die elke slimme belegger moet kennen

In het kort:

Financiële ratio's bieden beleggers belangrijke inzichten in de prestaties en financiële gezondheid van een bedrijf.
Ze helpen beoordelen hoe efficiënt een bedrijf winst genereert, schulden beheert, en risico's controleert.
Het gebruiken van ratio's maakt het mogelijk om beter gefundeerde beleggingsbeslissingen te nemen op basis van harde cijfers.

Financiële ratio's zijn onmisbaar voor iedereen die de gezondheid en prestaties van een bedrijf echt wil begrijpen. Of je nu een ondernemer bent die zijn bedrijf wil laten groeien of een belegger die op zoek is naar de beste aandelen, deze ratio's geven je concrete inzichten. In plaats van te vertrouwen op onderbuikgevoelens of oppervlakkige indrukken, laten financiële ratio's je zien hoe een bedrijf écht presteert, van winstgevendheid tot het omgaan met schulden. Ze fungeren als een soort gezondheidsrapport, waardoor je gefundeerde beslissingen kunt nemen op basis van harde cijfers. Laten we eens kijken naar de belangrijkste ratio’s die je hierbij helpen.

Ratio 1: Quick Ratio

We beginnen meteen met een ratio die voor veel beleggers waarschijnlijk onbekend is. Deze ratio meet de liquiditeit van een bedrijf, oftewel hoe goed het in staat is om zijn korte termijn schulden te voldoen met beschikbare middelen (zoals cash). Wat deze ratio onderscheidt van andere liquiditeits-ratio's is dat de quick ratio geen rekening houdt met voorraden. Dit is belangrijk, want voorraad is minder snel om te zetten in cash dan bijvoorbeeld geld op de bank of vorderingen die snel betaald worden. De quick ratio wordt berekend met de volgende formule:

(Vlottende activa – Voorraad)/Kortlopende verplichtingen

Een quick ratio van meer dan 1 betekent dat het bedrijf zijn korte termijn schulden kan dekken met zijn direct beschikbare middelen. Dit is een positief signaal voor beleggers, omdat het laat zien dat een bedrijf niet afhankelijk is van de verkoop van voorraden om snel aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Benjamin Graham benadrukte al het belang van liquiditeit en veiligheid in zijn boeken. Hij geloofde dat een bedrijf altijd een sterke liquiditeitspositie moest hebben om onverwachte financiële tegenslagen te kunnen opvangen. Volgens hem is de quick ratio dan ook een van de belangrijkste ratio's voor beleggers.

Ratio 2: Debt to Equity Ratio

De debt to equity ratio laat zien in welke mate een bedrijf is gefinancierd met geleend geld (schulden) versus het eigen geld dat aandeelhouders in het bedrijf hebben geïnvesteerd (eigen vermogen). Deze verhouding is belangrijk omdat het aangeeft hoeveel een bedrijf leunt op schulden om zijn activiteiten te financieren. De formule om deze ratio te berekenen is:

Totale schulden / Eigen vermogen

Een ratio boven de 1 betekent dat een bedrijf meer schulden heeft dan eigen vermogen. Dit kan riskant zijn, omdat het bedrijf dan sterk afhankelijk is van leningen, wat in economisch onzekere tijden voor problemen kan zorgen. Wanneer een bedrijf te veel schulden heeft, kan het moeite hebben om die terug te betalen, vooral als de winst daalt of de rentelasten stijgen.

Een lage ratio, het liefst onder 1, geeft aan dat het bedrijf minder afhankelijk is van leningen en meer op eigen vermogen vertrouwt. Dit wordt vaak gezien als veiliger, vooral in tijden van economische onzekerheid. Beleggers zoals Warren Buffetestat vermijden mel bedrijven met te veel schulden, omdat hij gelooft dat bedrijven met een hoge schuld snel in problemen kunnen komen als de markt tegenzit. Buffett benadrukt dat bedrijven die zwaar op schulden leunen kwetsbaarder zijn voor economische schokken.

Ratio 3: Return on Equity

De Return on Equity is ook een belangrijke maatstaf voor beleggers, omdat het laat zien hoe goed een bedrijf het geld van zijn aandeelhouders gebruikt om winst te maken. Simpel gezegd geeft dit aan hoeveel winst een bedrijf genereert voor elke euro of dollar die aandeelhouders hebben geïnvesteerd. Dit maakt het een nuttige tool om te beoordelen of een bedrijf goed presteert als het gaat om de winstgevendheid. De formule om ROE te berekenen is:

(Nettowinst – Dividenden) / Eigen vermogen

Een hoge return on equity betekent dat een bedrijf efficiënt gebruik maakt van zijn kapitaal om winst te maken. Dit is positief voor beleggers, omdat het aangeeft dat het bedrijf in staat is om winstgevend te groeien met het geld dat in het bedrijf is gestoken. Vaak geeft dit ook aan dat het bedrijf hele hoge winstmarges heeft en over een soort competitief voordeel beschikt.

Beleggers zoals Warren Buffett benadrukken daarom ook vaak het belang van een hoge ROE. Buffett gelooft dat bedrijven met een consistente en hoge ROE meestal beter presteren, omdat ze hun middelen effectief inzetten om waarde voor aandeelhouders te creëren. Als een bedrijf in staat is om keer op keer een hoge ROE te behalen, is dat een teken dat het zijn kapitaal slim gebruikt en financieel gezond is.

Ratio 4: Winstmarge

De profit margin, of winstmarge, geeft inzicht in hoeveel van de inkomsten van een bedrijf overblijft als winst nadat alle kosten zijn betaald. Met andere woorden, het laat zien hoe winstgevend een bedrijf is en hoe goed het in staat is om zijn kosten onder controle te houden. De formule om de winstgevendheid te berekenen is simpel: je deelt de winst door de totale omzet.

Een hoge winstmarge betekent dat een bedrijf in staat is om een groot deel van zijn omzet als winst te behouden, wat wijst op efficiëntie en succes. Dit kan betekenen dat het bedrijf goed in staat is om zijn kosten, zoals productie- en inkoopkosten, te beheersen. Bedrijven met hogere winstmarges zijn vaak aantrekkelijker voor beleggers omdat ze vaak over bepaalde competitieve voordelen beschikken.

Er zijn verschillende soorten winstmarges die je kunt berekenen:

Brutowinstmarge: Dit laat zien hoeveel van de omzet overblijft nadat de kosten van de verkochte goederen zijn afgetrokken. Het toont hoe goed een bedrijf zijn productie- en inkoopkosten beheert.
Operationele winstmarge: Dit houdt rekening met de overheadkosten, zoals salarissen en huur, en geeft aan hoe winstgevend een bedrijf is na deze kosten.
Nettowinstmarge: Dit toont de uiteindelijke winst die overblijft nadat alle kosten, inclusief belastingen en rente, zijn betaald. Dit geeft het volledige beeld van hoe winstgevend een bedrijf écht is.

Een dalende winstmarge kan bovendien een waarschuwing zijn voor beleggers omdat het betekent dat een bedrijf een kleiner deel van zijn inkomsten als winst overhoudt. Dit kan het gevolg zijn van stijgende kosten of dalende inkomsten. Als deze trend doorzet, kan het betekenen dat het bedrijf minder efficiënt wordt of moeite heeft om zijn kosten te beheersen, wat op lange termijn kan leiden tot lagere winsten en een verslechterde financiële positie.

Ratio 5: Interest Coverage

De interest coverage ratio meet hoe goed een bedrijf in staat is om de rente op zijn leningen te betalen met de winst die het genereert. Dit is vooral belangrijk voor bedrijven die veel schulden hebben, omdat het laat zien of ze voldoende winst maken om hun rentebetalingen op tijd te voldoen. De formule om de ratio te berekenen is:

EBIT / Rentelasten

Waarbij EBIT staat voor winst vóór rente en belastingen. Een hogere ratio betekent dat het bedrijf genoeg winst maakt om gemakkelijk de rente te betalen. Dit geeft beleggers vertrouwen dat het bedrijf zijn schulden kan beheren. Een ratio boven de 2 wordt vaak gezien als gezond, omdat het betekent dat het bedrijf voldoende ruimte heeft om zijn renteverplichtingen na te komen.

Een lagere ratio, bijvoorbeeld onder de 1, kan erop wijzen dat het bedrijf moeite heeft om de rente op zijn schulden te betalen. Dit is vooral risicovol in economisch moeilijke tijden, omdat het bedrijf kwetsbaar kan zijn voor een daling in inkomsten. Belegger Benjamin Graham, bekend om zijn voorzichtige aanpak, benadrukte vaak dat een hoge interest coverage ratio belangrijk is om ervoor te zorgen dat een bedrijf goed bestand is tegen economische schokken zonder direct in de problemen te komen.

Samenvattend zijn financiële ratio's hele belangrijke tools voor het begrijpen van de prestaties en de financiële gezondheid van een bedrijf. Ze bieden beleggers concrete inzichten in hoe goed een bedrijf zijn middelen beheert, winst genereert, schulden aflost en financiële risico's beheerst. Of het nu gaat om het meten van de liquiditeit via de quick ratio, de financiële hefboomwerking via de debt to equity ratio, of de winstgevendheid via de return on equity, elk van deze ratio’s geeft een ander perspectief op de kracht van een bedrijf.