Bitcoin gaat naar $0 binnen 10 jaar volgens deze Nobelprijswinnaar

In het kort:

• Volgens de Nobelprijswinnaar heeft Bitcoin geen intrinsieke waarde, waardoor de prijs uiteindelijk naar nul zal dalen.

• Bitcoin wordt echter steeds vaker vergeleken met digitaal goud en institutionele beleggers zoals BlackRock en Fidelity ondersteunen het via ETF’s.

• Hoewel overheden Bitcoin kunnen reguleren of beperken, blijft de vraag bestaan of het echt zal verdwijnen.

Bitcoin heeft de afgelopen jaren vele pieken en dalen gekend, maar volgens econoom en Nobelprijswinnaar Eugene Fama is het slechts een kwestie van tijd voordat de waarde volledig verdwijnt. In een recente aflevering van de podcast Capitalisn’t, geproduceerd door de Universiteit van Chicago, deed Fama een opvallende voorspelling: Bitcoin zal binnen tien jaar praktisch waardeloos zijn.

Nu is de financiële wereld vol met meningen over Bitcoin. Van crypto-bulls die geloven dat de digitale munt richting de $1 miljoen gaat, tot critici die al sinds 2010 roepen dat het een bubbel is die zal barsten. Maar Fama is niet zomaar een criticus. Als een van de meest invloedrijke economen van de moderne tijd en winnaar van de Nobelprijs voor de economie, heeft zijn analyse gewicht.

Maar wat zijn de precies de argumenten van Fama, en is zijn voorspelling daadwerkelijk realistisch? In dit artikel nemen we deze gedurfde voorspelling onder de loep.

Bitcoin heeft geen fundamentele waarde

Een van Fama’s voornaamste kritiekpunten op Bitcoin is het gebrek aan intrinsieke waarde. In tegenstelling tot aandelen, die dividenden uitkeren, of obligaties, die rente genereren, levert Bitcoin geen tastbare economische meerwaarde op.

Een veelgehoord tegenargument is dat goud ook geen rente of dividend uitkeert, maar toch al duizenden jaren als betrouwbare waarde-opslag fungeert. Hier heeft Fama een duidelijk antwoord op:

"Goud heeft andere toepassingen. Ik draag bijvoorbeeld een trouwring, dat is een gebruik."

Goud wordt niet alleen als investering gezien, maar heeft ook industriële en decoratieve toepassingen. Daarnaast is het al eeuwen een geaccepteerd bezit dat zijn waarde behoudt. Bitcoin daarentegen is volledig digitaal en wordt primair gebruikt als speculatief beleggingsmiddel.

Fama erkent dat Bitcoin in specifieke gevallen een toepassing heeft, bijvoorbeeld als vluchthaven voor oligarchen die hun geld buiten het bereik van overheden willen verbergen. Maar hij stelt dat dit geen breed gedragen, duurzame use case is die de waarde van Bitcoin op lange termijn in stand houdt.

Bitcoin is geen praktisch betaalmiddel

Bitcoin werd in 2009 geïntroduceerd als een alternatief voor traditioneel geld. Maar vijftien jaar later is het nog steeds nauwelijks bruikbaar als dagelijks betaalmiddel.

De belangrijkste obstakels?

• Hoge transactiekosten – Betalen met Bitcoin kan duur zijn, vooral als het netwerk druk is.

• Langzame verwerkingstijden – In tegenstelling tot Visa of Mastercard, die in milliseconden transacties verwerken, kan een Bitcoin-betaling tientallen minuten duren.

• Extreme volatiliteit – Een betrouwbare valuta moet stabiel zijn in waarde. Bitcoin kan binnen een paar uur 10% of meer stijgen of dalen, wat het onpraktisch maakt voor dagelijkse transacties.

Fama stelt dan ook dat Bitcoin alle kenmerken mist die nodig zijn om een functioneel betaalmiddel te worden. Een munt moet een stabiele rekeneenheid zijn, en dat is Bitcoin niet. De enorme prijsvolatiliteit maakt het zelfs voor cryptobedrijven moeilijk om hun activiteiten te plannen.

Bovendien kiezen bedrijven en consumenten massaal voor stablecoins zoals USDT en USDC als alternatief. Deze digitale munten zijn gekoppeld aan de Amerikaanse dollar en bieden de voordelen van crypto zonder de volatiliteit. Dit ondergraaft Bitcoin’s rol als ruilmiddel nog verder.

Bitcoin wordt (nog) niet ondersteund door instituten

Bitcoin is een decentraal netwerk, zonder tussenkomst van banken of centrale overheden. Dat is precies waarom veel aanhangers het beschouwen als ‘sound money’—geld dat vrij is van overheidsinterventie. Maar volgens Fama is dit juist Bitcoin’s grootste achilleshiel.

Traditionele valuta worden ondersteund door de staat. Mocht er een financiële crisis uitbreken, dan kunnen centrale banken ingrijpen door liquiditeit te verschaffen, rentetarieven te verlagen of stimuleringsmaatregelen te nemen. Bitcoin heeft geen vangnet.

"Als de vraag naar Bitcoin wegvalt, daalt de prijs naar nul," stelt Fama.

Overheden hebben bovendien geen enkel belang bij het ondersteunen van Bitcoin. Sterker nog, als de cryptomunt ooit echt een bedreiging zou vormen voor nationale valuta, dan zullen overheden ingrijpen door middel van regulering of zelfs een verbod. Dit is geen ondenkbaar scenario: China heeft Bitcoin al verboden en ook in de VS en Europa wordt steeds striktere regelgeving geïntroduceerd.

Als Bitcoin geen legale status heeft en banken het niet accepteren als officieel betaalmiddel, dan blijft de munt volledig afhankelijk van speculatieve marktvraag. En zodra die vraag opdroogt, stort de prijs in.

Fama geeft toe dat zijn argumenten niet nieuw zijn. Bitcoin heeft al vaker de dood voorspeld gekregen, en toch blijft de cryptomunt bestaan. Maar hij blijft sceptisch.

"Als Bitcoin langere tijd zijn waarde kan behouden, dan betekent dit dat alles wat economen hebben bedacht over geld en markten fout is."

Hier raakt Fama aan een diepere kwestie: Bitcoin lijkt tegen alle economische logica in te gaan. Volgens de Efficiënte Markthypothese, waarvoor Fama in 2013 de Nobelprijs won, zouden markten perfect alle beschikbare informatie moeten verwerken in de prijs.

Maar Bitcoin’s prijsgedrag wordt niet gedreven door fundamentele waarde, maar door hype, manipulatie en schaarste. Dat is een anomalie in de financiële wereld. Als Bitcoin standhoudt, dan moet de klassieke financiële theorie worden herzien.

Dan rijst natuurlijk meteen de vraag op: Heeft Fatma wel gelijk? Een van de belangrijkste tegenargumenten is dat Bitcoin niet afhankelijk is van traditionele methodes voor een waardering zoals cashflow of dividend, maar eerder functioneert als een vorm van digitaal goud.

Hoewel Fama stelt dat goud een intrinsieke waarde heeft vanwege zijn toepassingen in sieraden en industrie, is de realiteit dat meer dan 90% van het goud in de wereld puur als investering wordt aangehouden. Centrale banken en beleggers gebruiken goud voornamelijk als een waardeopslag en hedge tegen inflatie.

Bitcoin heeft inmiddels een vergelijkbare status gekregen, vooral bij institutionele beleggers en in landen met instabiele valuta. Grote vermogensbeheerders zoals BlackRock en Fidelity bieden nu Bitcoin-ETF’s aan, en landen zoals El Salvador hebben Bitcoin zelfs als wettig betaalmiddel ingevoerd.

En Fama’s argument dat overheden Bitcoin kunnen reguleren of verbieden is niet onterecht, maar het is onwaarschijnlijk dat dit het einde van Bitcoin zou betekenen. China heeft Bitcoin al verboden, maar dat heeft de wereldwijde vraag niet verminderd. In plaats daarvan zijn Bitcoin-transacties simpelweg verschoven naar andere landen. In de VS en Europa is regulering eerder gericht op het begeleiden van de cryptomarkt dan op een verbod.

Daarnaast zijn er steeds meer traditionele financiële instellingen die Bitcoin omarmen. Grote banken zoals JPMorgan en Goldman Sachs bieden inmiddels Bitcoin-diensten aan, en de Amerikaanse SEC heeft goedkeuring gegeven voor Bitcoin-ETF’s. Dit maakt een volledig verbod steeds onwaarschijnlijker. Zelfs als overheden strengere regelgeving invoeren, zou dit de markt kunnen stabiliseren in plaats van vernietigen.

Dus kan Bitcoin ooit naar nul gaan? Theoretisch gezien wel, als de vraag volledig instort. Maar in de praktijk is het onwaarschijnlijk zolang er mensen zijn die Bitcoin zien als een digitaal alternatief voor goud, een hedge tegen inflatie en een manier om financiële soevereiniteit te behouden.

Als Fama gelijk heeft, betekent dat dat de hele cryptomarkt uiteindelijk ophoudt te bestaan. Maar als Bitcoin blijft voortbestaan, betekent dat dat klassieke financiële theorieën mogelijk opnieuw geëvalueerd moeten worden. En als de geschiedenis iets heeft aangetoond, is het dat Bitcoin steeds weer weet te overleven.