AFM wil crypto cowboys aanpakken
In het kort:
De AFM heeft zorgen geuit over toenemende marktmanipulatie in de cryptosector, met name door ‘pump and dump’-praktijken.
Vanaf 30 december 2024 wordt marktmanipulatie onder de nieuwe Europese cryptowetgeving MiCAR verboden.
De AFM onderzoekt al enkele gevallen van koersmanipulatie en benadrukt het belang van duurzaam vertrouwen in de cryptomarkt.
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft haar zorgen geuit over een toename in marktmanipulatie binnen de cryptosector, specifiek gericht op de zogenaamde ‘pump and dump’-praktijken. Dit is een vorm van misbruik waarbij de waarde van een cryptomunt kunstmatig wordt opgepompt door middel van valse of overdreven beweringen om de prijs omhoog te stuwen, waarna de betrokkenen hun munten op het hoogtepunt verkopen en de koers instort, ten koste van de minder ervaren beleggers. Neem bijvoorbeeld de pump-en-dump cryptomunt Xpose, waar een paar jaar terug veel om te doen was:
Bron: Livecoincharts
Een belangrijke ontwikkeling in de strijd tegen deze manipulatieve praktijken moet van de nieuwe Europese cryptowetgeving, Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCAR) gaan komen, die op 30 december 2024 van kracht wordt. Deze wet zal marktmanipulatie, waaronder ‘pump and dump’, expliciet verbieden. De AFM heeft aangekondigd streng toezicht te houden op de naleving van deze wet en overtredingen hard aan te pakken.
Vooruitlopend op de invoering van MiCAR heeft de AFM al stappen ondernomen en enkele (3) gevallen van koersmanipulatie onderzocht. In deze onderzoeken analyseerde de toezichthouder hoe sociale media werden ingezet om de waarde van cryptomunten kunstmatig op te drijven, een methode die kenmerkend is voor ‘pump and dump’-operaties.
De AFM heeft een vrij standaard patroon waargenomen bij deze vormen van marktmisbruik, wat ook niet gek is aangezien het in de basis vrij simpel is wat er gebeurt. Een organisator koopt grote hoeveelheden van een cryptomunt wanneer de prijs nog laag is. Vervolgens gebruikt deze persoon sociale mediakanalen om berichten te verspreiden die beleggers aanmoedigen om ook in deze munt te investeren, vaak met termen als "to the moon" en beloften van exorbitante rendementen die soms oplopen tot wel 800% (volgens de AFM, in sommige gevallen nog vele malen hoger). Deze massale aandacht zorgt voor een snelle stijging van de koers, wat nieuwe beleggers aantrekt.
Op het hoogtepunt van de waardestijging verkoopt de organisator zijn cryptomunten met een forse winst, de zogenaamde dump-fase. De prijs stort vervolgens in, en beleggers die te laat zijn ingestapt, blijven achter met bijna waardeloze cryptomunten en aanzienlijke verliezen.
Hanzo van Beusekom, bestuurder bij de AFM, gaf aan dat deze vorm van marktmisbruik een grote zorg is voor de toezichthouder. Pump en dump wordt straks verboden en het toezicht op marktmisbruik staat hoog op de agenda van de AFM,” aldus Van Beusekom. Hij onderstreept het belang van vertrouwen in de cryptosector, omdat alleen met duurzaam vertrouwen de voordelen van digitale innovaties zoals crypto volledig kunnen worden benut.
Wat gaat de AFM doen:
Gebruik van monitoring-technologie
Naar verwachting zal de AFM technologie inzetten om verdachte handelsactiviteiten op cryptomarkten in real-time te monitoren. Dit zou kunnen inhouden dat de AFM algoritmes gebruikt die grote, plotselinge koersschommelingen of ongewone handelsvolumes detecteren, vooral in kleine of minder bekende cryptomunten. Dergelijke signalen kunnen wijzen op marktmanipulatie, waarna verder onderzoek volgt.
Strengere eisen voor platformen
Onder MiCAR zullen crypto platformen (waaronder exchanges) verplicht worden om zich te registreren bij financiële toezichthouders zoals de AFM. Dit betekent dat de AFM toezicht kan houden op de platformen waarop deze munten verhandeld worden. Ze kunnen eisen stellen aan de manier waarop deze platformen marktmanipulatie opsporen en rapporteren. Zo zouden platforms verplicht kunnen worden verdachte transacties te melden aan de AFM.
Samenwerking met andere Europese toezichthouders
MiCAR is een Europese verordening, wat betekent dat toezichthouders in verschillende EU-landen nauw moeten samenwerken. De AFM zal kunnen samenwerken met andere Europese toezichthouders om grensoverschrijdende 'pump and dump'-operaties op te sporen en aan te pakken. Dit is van belang omdat veel van deze activiteiten plaatsvinden op internationale crypto platformen en vaak meerdere landen beslaan.
Strenge handhaving en boetes
De AFM heeft benadrukt dat overtreders van de MiCAR-wetgeving streng gestraft zullen worden. Hoewel de exacte straffen nog niet volledig bekend zijn, zullen er hoge boetes opgelegd kunnen worden aan organisatoren van 'pump and dump'-activiteiten. Bovendien kunnen crypto platformen die de regels overtreden of onvoldoende maatregelen treffen tegen marktmanipulatie eveneens gesanctioneerd worden.
Waarschuwingen en educatie voor consumenten
Naast handhaving, richt de AFM zich ook op voorlichting aan consumenten om hen te waarschuwen voor de risico’s van crypto marktmanipulatie. De AFM adviseert beleggers al om zich goed te verdiepen voordat ze investeren en waarschuwt voor de risico’s van het handelen in crypto’s. Dit educatieve aspect is een belangrijk onderdeel van de strategie om het aantal slachtoffers van 'pump and dump'-praktijken te beperken.
De AFM waarschuwt zowel de organisatoren van deze pump en dump-activiteiten als de consumenten. Hoewel MiCAR gericht is op het veiliger en transparanter maken van de cryptomarkt, blijven er aanzienlijke risico's bestaan. De AFM adviseert daarom beleggers om zich grondig te informeren voordat ze investeren en alleen geld te gebruiken dat ze kunnen missen.
Met de naderende inwerkingtreding van MiCAR en de strengere regels omtrent marktmanipulatie in de cryptomarkt, zet de AFM een belangrijke stap richting meer controle en transparantie in deze snelgroeiende sector. De strijd tegen praktijken zoals pump en dump is belangrijk om vertrouwen te herstellen en beleggers beter te beschermen tegen de risico’s van dergelijke manipulatieve strategieën.
Comments